Boris Čakširan: Pravila u odijevanju postoje i važno je poznavati ih

Boris Čakširan, naš poznati kostimograf, bogato znanje i iskustvo je stekao radeći na velikim domaćim i međunarodnim projektima u oblasti pozorišta, televizije i filma. Sarađivao je sa svetskim kompanijama za izradu kostima, te sa međunarodnim filmskim zvijezdama kao što su Bred Pit, Oliver Stoun, Denis Kvejd, Nastasja Kinski i mnogi drugi.

Radio je u renomiranim pozorištima u Njujorku i predavao na mnogim univerzitetima u svijetu. Kreirao je kostime za kultne domaće serije i filmove: Pad dinastije Obrenović, Otvorena vrata, Koreni, Senke nad Balkanom, Vreme zla, Toma, Kralj Petar Prvi, Crni Gruja, Stršljen, Belo odelo, Ivkova slava...

Pored kostimografije, bavi se koreografijom i režijom. Član je i osnivač mnogih umjetničkih udruženja u kojima se bavi inkluzijom osoba sa invaliditetom u oblasti plesa, kao i umjetničkim radom sa mladima sa traumom, marginalizovanim grupama i ratnim veteranima. Diplomirao je kostim i savremeno odevanje na Fakultetu primenjenih umetnosti u Beogradu.

Šta se može smatrati početkom odijevanja u istoriji? Koliko je bio dug put od početaka odijevanja do pojave mode?

– Početkom odijevanja smatra se trenutak kada je čovjek počeo sam sebi da pravi odeću, koristeći materijale koji ga okružuju – krzno, kožu, biljke i kosti. Postoji primerak odeće koji je star 5.300 godina. Meni je interesantno što na njegovom pojasu postoje dva priveska, jedan kao da je urađen od kamena, a drugi od drveta i oba zapravo imaju medicinsku svrhu.

Koristili su se za liječenje, ublažavanje bolova, a mineral iz njih se upotrebljavao kao lek. Zanimljivo je što su to univerzalni elementi koje su svi nosili. Pretpostavljam da su do toga, s jedne strane, doveli uslovi života, a s druge strane – to što su postali modni detalji sa praktičnom upotrebom.

Kada počinje razvoj mode kao diktata?

– Stvaranje mode kao posebnog diktata prvi put u istoriji počinje u 17. vijeku, sa pojavom lutke „pandore“, koja je, pakovana u specijalne kutije, putovala sa dvora na dvor i predstavljala modu određenih dvorskih sredina. Zahvaljujući njoj, dvorani su imali uvid u nove modne trendove.

Primat u modi već su tada imali Pariz i Francuska. Te lutke, koje predstavljaju umanjenu ljudsku figuru, sačuvane su do danas. Na njima možemo videti autentične tkanine od kojih je šivena odeća, kao i modu tog vremena u malom formatu. Zanimljivo je kao fenomen da su, uprkos ratovima, „pandore“ prelazile sve granice i uvek stizale na odredište.

Dalje kroz istoriju, na širenje mode u 18. vijeku utiče pojava specijalnih modnih gravura. Njih je bilo lako odštampati i poslati na bilo koji kraj sveta. Bile su deo novina i modnih žurnala i pružale su uvid u trenutnu modu i stilove.

U 19. vijeku pojavom fotografije počeo je novi uticaj ljudi ili kultura, praćenje kako se odeva svet kome bismo hteli da pripadamo. Te fotografije, i ličnosti na njima, plenile su svojom autentičnošću i uticale su na razvoj mode. Moram da napomenem da tu još nema jasnog modnog diktata i modnih uputstava u formi u kojoj ih danas poznajemo, to će doći tek kasnije.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.