Živa legenda Džon Majal proslavio 90. rođendan: Kum britanskog bluza i dalje radi posao
Legendarni gitarista i pjevač Džon Majal proslavio je početkom decembra 90. rođendan i to na bini, ali je ovaj veteran svoje mjesto u istoriji muzike zaslužio prije više od 60 godina, kada je okupio legendarni bend “Bluzbrejkers”, počevši karijeru koja će ga pretvoriti u muzičku legendu i donijeti mu laskavu titulu kuma britanskog bluza.
Gitarista rođen 1933. godine u Maklesfildu, kraj Mančestera do statusa hodajuće legende bluz muzike stigao je kao gitarista, kompozitor i pjevač te umjetnik koji je povezao sastave “Krim”, “Flitvud Mik”, “Rolingstons” i muzičare poput Erika Kleptona, Pitera Grina, Mika Tejlora, Džeka Brusa, Džona Mekvija.
Njegova uloga frontmena i mentora oblikovala je i uticala na modernu muzičku istoriju sredinom šezdesetih kada je njegov sastav “Bluzbrejkers” postao završna škola za vodeće bluz i rok muzičare tog vremena, ali je on i tokom proteklih šest decenija karijere posvećeno i uporno održavao upaljenom vatru bijelog bluza.
Majal je tokom odrastanja u Mančesteru počeo upijati uticaje od strane oca, koji je bio ljubitelj džeza i dobar džez gitarista pa je rano naučio svirati klavir, gitaru i usnu harmoniku, a kada je krenuo na umjetnički koledž 1956. godine osnovao je prvi sastav “Poverhaus for”, plesni bluz bend. Ipak, nakon koledža odlazi u vojsku, a kada se vratio, sa 29 godina, osnovao je sastav “Bluz sindikat” u Mančesteru prije nego što ga je još jedan pionir britanskog bluza Aleksi Korner uvjerio da dođe u London. Tamo je 1963. Majal osnovao “Bluzbrejkerse” i krenuo na putovanje koje još uvijek traje.
- Bluz se uklopio u rane šezdesete i društveni način života u to vrijeme. Stvari su se ionako mijenjale u modi, umjetnosti, političkim pogledima. Mi u Britaniji smo pedesete proveli slušajući tradicionalni džez. Aleksis Korner i Siril Dejvis bili su dio džez scene, ali je interesovanje za bluz proizašlo iz te džez scene. To se dogodilo ovdje, a ne u Americi, jer je u to vrijeme scena u Americi bila rasno segregirana i tamo se bluz slabo sretao sa bijelom publikom. Međutim, u Evropi, ne samo u Engleskoj, crni bluz je počela da sluša publika koja ih nije slušala u Americi. Otkrili smo Elmorea Džejmsa, Fredija Kinga, Roberta Džonsona, Madija Votersa i oni su govorili o našim osjećajima, našim životnim pričama i to je bilo to. Bilo smo duboko uvučeni u tu priču - rekao je Majal.
Bio je i ostao virtuozni multiinstrumentalista, pjevač, tekstopisac i producent ali se Majal najviše istakao kao vođa benda, sposoban da okupi vrhunske talente oko sebe i to je postala konstanta u njegovom radu od debi albuma “Bluzbrejkersa”(1964) na kojem je svirao gitaru Rodžer Din, ali koji je prošao prilično nezapaženo. Ipak, nakon što je Erik Klepton napustio “Jardbirdse” pozvan je da svira sa “Bluzbrejkersima” i formirana je postava gdje su uz Majala i Kleptona bili Dožon Mekvi (bas gitara) i Hjudži Flint (bubnjevi). Ova četvorka snimila je klasik benda “Bluesbreakers with Eric Clapton ” (1966), koji je dospio na top-liste i postavio temelje razvoja bijelog bluza u drugoj polovini šezdesetih, ali je Klepton napustio bend sa Džekom Brusom kako bi osnovao sastav “Krim”. Na njegovo mjesto dolazi jednako sjajni Piter Grin na njihovom sljedećem izdanju “A Hard Road” (1967), da bi nakon odlaska Grina i Mekvija u sastav “Flitvud Mik”, kao zamjena u “Bluzbrejkerse” stigao Mik Tejlor, za album “Crusade” (1967), ali dvije godine kasnije i on na kraju odlazi u “Rolingstonse”.
Godine 1969. Majal, razočaran brojnim personalnim promjenama seli se iz Engleske u čuveni Lorel Kanjon u Los Anđelesu gdje snima albume “Bare Wires ” (1968), “Blues from Laurel Canhon ” (1968) i “The Turning Point” (1969). Oni sadrže omaž u stilu njegovih heroja, kao što je Elmor Džejms, ali ovdje je Majal iskovao svoj neponovljivi i suštinski zvuk, unutar tradicije, ali ni sa kim vezan, pišući veći dio sopstvenog materijala. Svi koji se sjećaju bluz scene kasnih šezdesetih prisjećaju se nevjerice kada je Majal potom odbacio bubnjeve i solo gitaru kako bi izdao “The Turning Point”, predvođen saksofonom i akustičnom gitarom za prebiranje prstiju.
Tokom sedamdesetih Majal u svoju muziku sve više uključuje elemente džeza, popa i fanka u svoj repertoar, dok je radio sa izvođačima kao što su Red Holovej Lari Tejlor i Harvi Mandel, ali promjena muzičkih interesovanja publike, sve slabija produkcija i problemi sa diskografskim kućama uz stalne promjene u postavama udaljili su ga od glavnih muzičkih tokova. Tokom 1982. Majal ponovo okuplja “Bluzbrejkerse” sa Mikom Tejlorom, Džonon Mekvijem i Kolinom Alenom u postavi krenuvši na svjetsku turneju. Turneja je iznjedrila video koncertni film pod nazivom “Blues Alive ”, na kojem su gostovali legendarni bluz umjetnici Albert King, Badi Gaj, Džunor Vels i Eta Džejms. Buđenje interesa za bluz muziku tokom osamdesetih podstaknuto uspjehom gitariste Stivi Rej Vona i povratkom veterana poput BB kinga i Džona li Hukera na scenu, vraća i Majala na turneje, a uz pratnju “Bluzbrejkersa” tokom devedesetih snima nekoliko odličnih albuma poput “Wake Up Call ” (1993), “Spinning Coin ” (1995), “Blues fot the Dost Dash” (1997). Za izdanje iz 2001. godine “Along For The Ride” okuplja zvjezdane goste poput Pitera Grina, Mika Tejlora, Bilija Gibonsa, Stiva Milera, Bilija Prestona, Garija Mura i brojnih drugih velikih imena. Za svoj 70. rođendan održao je veliki koncert uz gostovanje Erika Kleptona i Mika Tejlora, a za 80. rođendan Bi-Bi-Si je emitovao jednosatni dokumentarac o Džonovom životu i karijeri pod nazivom “Kum britanskog bluza”. Mnogo stariji od većine učesnika britanskog bluz buma šezdesetih nije se ni mentalno ni fizički uklapao u status pop zvijezde po idejama muzičke industrije, ali je svako ko je bio bilo ko u britanskom bluzu bio je i dio njegove orbite, bruseći svoju vještinu sa starim majstorom. Njegova posvećenost muzici predstavlja jedinstven slučaj u istoriji, sa impresivnom diskografijom iza sebe i hiljadama odsviranih koncerata širom svijeta, ali on i dalje tvrdi da je samo imao sreće.
- Imao sam veliku sreću da se bavim onim što volim toliko dugo. Mislim da 90 godina to zvuči puno i pretpostavljam da jeste, ali nisam se tako osjećao jer sam usput toliko uživao. Drago mi je što i dalje pravim ploče. Znate kako kažu, vrijeme leti kada se zabavljate. Svakako sam se mnogo zabavio - rekao je Majal.
U karijeri dugoj više od pola vijeka objavio je 60 albuma i uticao na rok-bluz scenu više od bilo kog drugog muzičara u istoriji, a 2019. godine objavio je knjigu sjećanja “Bluz iz kanjona Laurel: Moj život kao bluzer”. I dalje svira koncerte, posljednji album “The4 Sun Is Shining Down” objavio je prošle godine, a prema riječima iz pomenute autobiografije planira da umre kao stari bluzer svirajući dok može stajati na nogama.
“Bluzbrejkers”
Godine 2008. godine Majal je službeno povukao ime “Bluzbrejkers” i otvorio novo poglavlje sa “Džon Majal bendom”, sa kojim i danas snima albume i nastupa širom svijeta.
- Mislio sam da je pomalo bezobrazno koristiti ime “Bluzbrejkersi” i izgledalo je pogrešno u svjetlu originala. Nakon nekog vremena počelo je da miruje umjesto da razbija, što je bila prvobitna ideja jer smo željeli razbiti pravila u muzici. Morate odražavati vrijeme u svojoj muzici i ako radite onoliko koliko i ja, morate ići dalje i raditi nešto drugačije - rekao je Majal.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
