Eho Velikog praska ili obična kosmička prašina?
Eksperiment na Južnom polu u kom je trebalo da se zabilježi "eho" Velikog praska, možda nije uspio.
Otkriće BICEP2 teleskopa na Antarktiku prošlog marta izazvalo je veliko uzbuđenje u naučnim krugovima, jer su rezultati djelovali kao da potvrđuju teoriju o širenju svemira nakon Velikog praska. Tada su prikupljeni signali za koje su naučnici mislili da su gravitacioni talasi iz doba nastanka svemira, a zapravo je najvjerovatnije riječ o galaktičkoj prašini.
Astronomi naime nisu uzeli u obzir prašinu iz Mliječnog puta, koja je dovoljno snažna da izazove slične rezultate, kao što su navodni signali gravitacionih talasa, kažu naučnici koji rade na podacima prikupljenim zahvaljujući Plank svemirskom teleskopu.
Efekat galaktičke prašine nije dovoljno ispitan, zbog čega se javlja sumnja da li su astronomi BICEP2 uopšte detektovali navodne signale gravitacionih talasa, kaže Dejvid Špergel sa Prinston univerziteta, jedan od naučnika koji radi na Plank studiji.
Uroš Seljak, astrofizičar Univerziteta u Kaliforniji i jedan od autora posljednje studije kaže: "Na osnovu onoga što nam je sad poznato, nemamo dokaze postojanje gravitacionih talasa, niti dokaze da oni ne postoje".
Albert Ajnštajn je prvi predvidio postojanje gravitacionih talasa prije više od jednog vijeka, kada je formulisao teoriju opšte relativnosti. Međutim, niko nije uspio da ih detektuje, uprkos brojnim eksperimentima.
Cilj BICEP2 istraživanja bio je pronalaženje traga "inflacije" - ideje da je kosmos doživio eksponencijalni rast u prvom trilionitom dijelu trilionitog dijela sekunde, tj. da je iz nečeg beskrajno malog izrastao u nešto veličine klikera, a zatim nastavio da se širi narednih 14 milijardi godina.
Inflacija je prvi put pomenuta 1980-ih kao objašnjenje za pojedine aspekte Velikog praska koji se nisu najbolje uklapali.
Ona je, međutim, podrazumevala talase gravitacione energije, a ta podrhtavanja u svemirskom tkanju bi neizostavno ostavila neizbrisiv trag u najstarijoj svjetlosti na nebu - čuvenom kosmičkom mikrotalasnom pozadinskom zračenju (CMB).
Naučnici projekta BICEP2 tvrdili su da su identifikovali taj signal, ali to drugi stručnjaci već neko vrijeme opovrgavaju.
Pred njima je sada težak zadatak da dokažu ispravnost svog rada.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
