“Glasov” vodič kroz evropska fudbalska prvenstva - Italija 1980: Nijemci drugi put na tronu

Naime, nakon šampionata 1976. godine u Jugoslaviji bilo je jasno da je prevaziđen model sa samo četiri reprezentacije u završnici. Svjetsko prvenstvo okupljalo je 16 najboljih selekcija pa je želja čelnika UEFA bila da prošire takmičenje jer je reprezentativni fudbal postajao sve atraktivniji. Čak šest država izrazilo je želju da bude domaćin EP, a Engleska i Italija su ostale u užoj konkurenciji, da bi 12. novembra 1977. domaćinstvo bilo dodijeljeno “azurima” koji su se shodno novim pravilima automatski kvalifikovali na takmičenje i nisu igrali kvalifikacije u kojima je nastupila 31 ekipa.

Pored domaćina, nastup su još izborili Engleska, Holandija, Čehoslovačka, Španija, Belgija, Zapadna Njemačka kao i Grčka koja je bila debitant. Od bivših šampiona jedino nije bilo SSSR-a. Osam ekipa bilo je podijeljeno u dvije grupe, u prvoj su bili Zapadna Njemačka, Holandija, Čehoslovačka i Grčka, a u drugoj Italija, Belgija, Engleska i Španija. Pobjednici grupa išli su u finale, a drugoplasirani su igrali utakmicu za treće mjesto. Utakmice su igrane od 11. do 22. juna u četiri grada: Rimu (“Olimpiko” 66.341), Milanu (“San Siro” 83.141), Napulju (“San Paolo” 81.101) i Torinu (“Komunale” 71.180).

Takmičenje su otvorili finalisti sa prošlog EP i Zapadna Njemačka je slavila sa 1:0 protiv Čehoslovačke golom Karl-Hajnca Rumenigea, čime se koliko-toliko osvetila za poraz iz Beograda 1976. godine. Nijemci su pretrpjeli velike promjene u timu i legendarni sastav koji je dominirao sedamdesetih godina otišao je u zasluženu penziju, a novi igrači samo su nastavili po starom receptu i otišli korak dalje u odnosu na prošlo EP. Bili su prvi u grupi sa pet bodova, Čehoslovaci su imali tri kao i Holandija, ali su bili ispred zbog bolje ukupne gol-razlike dok su Grci ostali na jednom bodu. Prvo mjesto u drugoj grupi zauzela je Belgija koja je imala četiri boda, baš kao i Italija, ali i bolju ukupnu gol-razliku, treći su bili Englezi sa tri boda, a Španci su osvojili samo jedan. “Azuri” su izborili drugo mjesto iako su dali samo jedan gol i to u pobjedi nad Englskom, dok su remizirali sa Španijom (0:0) i Belgijom (0:0).

Čehoslovačka i Italija igrale su malo finale i nakon 120 minuta bilo je 1:1 (Jurkemik 54 - Graciani 73). Čak devet serija penala bilo je potrebno da se dobije pobjednik, a tragičar je bio Fulvio Kolovati. Nakon njegovog šuta loptu je djelimično odbranio golman Jaroslav Netolička jer je prošla ispod njega i djelovalo je kao da je prešla gol-liniju. Italijani su govorili da jeste, ali sudija Erih Linemajer iz Austrije je rekao da nema gola. Jedan od penala za Čehoslovake izvodio je Antonin Panenka koji je četiri godine ranije izveo najčuveniji penal na svijetu, ali ovaj put nije loptu lagano “potkopao” već je snažno šutirao. Finale odigrano na “Olimpiku” donijelo je reprizu polufinala iz 1972. godine, kada su se takođe sastali Nijemci i Belgijanaci, a i rezultat je bio isti. Bio je to 15. međusobni susret ove dvije ekipe i deseta pobjeda “pancera”. Njemačka je povela u desetom minutu golom Horsta Hrubeša, da bi izjednačio Rene Vanderejken u 75. iz penala. Pobjedu “elfu” donio je Hrubeš svojim drugim golom u 88. minutu.

Finalni susret šampioni su odigrali u sljedećem sastavu: Toni Šumaher, Uli Štilike, Bernard Dic (kapiten), Karlhajnc Ferster, Manfred Kalc, Hans-Peter Brigel, Bernd Šuster, Hansi Miler, Karl-Hajnc Rumenige, Horst Hrubeš i Klaus Alofs, dok je Bernhard Kulman ušao kao zamjena. Selektor je bio Jup Derval.

Jugoslavija bez nastupa na Apeninima

Dva uvodna poraza

kobna po “plave”

Nakon četvrtog mjesta na EP 1976, kojem je bila domaćin, Jugoslavija nije uspjela da izbori nastup u Italiji, gdje je 12 godina ranije zauzela drugo mjesto.

Žrijeb je “plave” smjestio u grupu sa Španijom, Rumunijom i Kiprom, a takmičenje su otvorili sa dva poraza, što je praktično značilo i oproštaj od prvenstva. Prva utakmica odigrana je 4. oktobra 1978. godine na “Maksimiru” protiv Španije koja je slavila sa 2:1 (Huanito 10, Santiljana 20 - Halilhodžić 45), da bi novi šok uslijedio u Bukureštu tri sedmice kasnije, kada je domaćin bio bolji sa 3:2 (Sameš 62, 68, Jordanesku 75p - Petrović 22 p, Desnica 90). To je koštalo posla selektora Antu Mladinića, na čije mjesto je sjeo Dražen Jerković. Pobjede su zabilježene u preostale četiri utakmice. Prvo je nadigran Kipar u gostima sa 3:0 (Vujović 40, 79, Šurjak 82 p), kao i Španija na “Mestalji” rezultatom 1:0 (Šurjak 5). Revanš Rumuniji 2:1 (Vujović 48, Slišković 50 - Radukanu 79) uslijedio je 31. oktobra 1979. na stadionu u Kosovskoj Mitrovici, dok je Kipar pobijeđen u Novom Sadu sa 5:0 (Kranjčar 32, 50, Vujović 60, Petrović 75, Savić 87). Jugoslavija je zauzela drugo mjesto u grupi sa osam bodova, dok su Španci bili prvi sa bodom više. Rumunija je imala šest, a Kipar samo jedan. Zlatko Vujović i Karlos Santiljana bili su najbolji strijelci grupe sa po četiri gola.

Idealnih 11

Svaka reprezentacija mogla je da prijavi 22 fudbalera za EP. Idealni tim činili su igrali iz tri reprezentacije, a u njemu su se našli: Dino Zof (Italija), Klaudio Đentile (Italija), Gaetano Skirea (Italija), Hans-Peter Brigel (Z. Njemačka), Karlhajnc Ferster (Z. Njemačka), Jan Kulemans (Belgija), Marko Tardeli (Italija), Hansi Miler (Z. Njemačka), Bernd Šuster (Z. Njemačka), Horst Hrubeš (Z. Njemačka) i Karl-Hajnc Rumenige (Z. Njemačka).

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.