Ljubav i sloga iz kamena crkvu stvaraju
Da u Hercegovini živi crkva Božija mnogo je rječitih primjera, ali kada čovjek pogleda drugu gatačku parohiju, ne može, a da mu ne bude srce puno kada vidi bratsku ljubav i slogu koja iz kamena svetu crkvu stvara. Na malom prostoru obnavljaju se tri stare crkve, a niče jedna na radost svih.
O jednoj od crkava, hramu Svetog Nikolaja Miriklijskog u Gračanici kod Gacka, priča jerej Danilo Dangubić sa neskrivenom radošću.
- Po predanju ova crkva sagrađena je davne 1534. godine, a obnavljana više puta, i to 1754, 1814. i 1896. godine. Oko crkve se nalazi srednjovjekovno groblje pa se pretpostavlja da je podignuta na temeljima još starije crkve. Arheološka istraživanja nisu dovedena do kraja pa ni ova pretpostavka nije još naučno potvrđena - kaže otac Danilo.
Mještani ovog sela su se organizovali 1999. godine da pripomognu obnovu hrama, koja je pri kraju.
- Treba se još uvesti struja, izgraditi ikonostas i plato sa stepenicama ispred samog hrama. Mnogi su skloni da kažu da je ovo hram sa najljepšom unutrašnjošću, a ja mogu da kažem da nisu daleko od istine - rekao je otac Danilo.
Jedna od najinteresantnijih crkava ovog kraja je
crkva Silaska svetog duha na apostole u Jugovićima, tridesetak kilometara udaljenim od Gacka.
Nema pouzdanih podataka o starosti crkve. Narodno predanje i ovu crkvu vezuje za srednji vijek, a po tom predanju podigli su je čobani koji su u toku ljeta izgonili stoku na pašnjake u Gatačkoj površi. Predanje kaže da su to bili Nemanjića čobani. Crkva je obnovljena 1881. godine.
Za selo Jugovići vezane su mnoge priče u narodu.
Za neke od njih sa sigurnošću možemo tvrditi da su istinite jer su dio živog i autentičnog predanja ovoga kraja, a i istoričari su pominjali specifičnosti vezane za ovaj kraj.
Pred najezdom Turaka u 14. vijeku u ovo selo je prebjegla žena Vojina Jugovića noseći u svojoj utrobi muško dijete. Od tog djeteta, a kasnije veoma uglednog čovjeka, izrodilo se veliko pleme po kojem je ovo živopisno selo i dobilo ime.
Ovaj Jugović je sahranjen u groblju hrama Svete trojice za koji se pretpostavlja da je stariji od Kosovske bitke.
I potomci Jugovića, pod turskim zulumom prešli su na islam, ali nikada nisu zaboravili svoje porijeklo i duboko su ostali svjesni svojih korijena. Činjenica je da su sve do 1936. godine, iako muslimani, pred ovim svetim hramom nalagali badnjake.
- U momentu kada je najugledniji domaćin sela stupio u vrh ustaške piramide ovih prostora u sklopu ideje zloglasne NDH, prekinuli su sa ovim hrišćanskim običajem. Pamti se i detalj kada su neki turski svatovi u prolazu srušili krst na grobnici "prvog Jugovića", na šta su mještani, muslimani, žustro reagovali i krvavo se sukobili sa drskim svatovima - kaže jerej Danilo.
Ističe da je ovo mjesto koje mještani pominju kao drevne pašnjake Nemanjića čobana značajno i po tome jer se odmah uz njegovu valu prostire selo Kokorina, rodno mjesto pokojnog igumana Ostroškog Lazara Adžića.
- U tom zaseoku nalazi se njegova rodna kuća.
Milošću Božijom i molitvama Svetog Nikolaja Mirlikijskog, Svetog Vasilija Ostroškog i Blaženopočivšeg oca Lazara nadamo se da ćemo uskoro obnoviti ovaj drevni sveti hram - istakao je jerej Danilo.
U selu Slivljima već je nikao hram svetog Vladike Nikolaja Žičkog, koji je prvi hram posvećen njemu u čast na području Eparhije zahumsko-hercegovačke i primorske.
Srđevići
Uveliko se obnavlja i hram Svetog Nikolaja Miriklijskog u Srđevićima kod Gacka.
Ovo je jedan od najstarijih hramova na području Eparhije zahumsko-hercegovačke i primorske. Pouzdanih podataka o starosti crkve nema, ali svakako je 14. vijek njegova najbliža vremenska odrednica. Narodno predanje ga veže za srednji vijek što potvrđuje i ostatak starog živopisa.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
