Večeras počinje Roš Hašana: Srećna 5775. godina!
"Roš Hašana, u prevodu 'glava godine',počinje prvog dana mjeseca Tišri, što je po Gregorijanskom kalendaru obično u septembru", rekla je Tanjugu Iva Rajević iz Jevrejske opštine Beograd. Ona je navela da Roš Hašana traje dva dana, a da počinje uveče jer je jevrejski kalendar lunarni, odnosno, dan počinje uveče i uveče se završava.
Roš Hašana zajedno sa Jom kipurom razlikuje se od ostalih praznika po atmosferi ozbiljnosti. Deset dana između ta dva praznika nazivaju se "jamim noraim" (strašni dani) na koje, po vjerovanju, ljudska zajednica izlazi pred "nebeski sud".
Na Roš Hašana, čovjek želi da se oslobodi duševnih tegoba kako bi u novu godinu ušao očišćen od greha. Otuda običaj da se na prvi dan praznika ide na obalu rijeke ili mora, i da se gresi simbolično bace u vodu. Taj običaj se naziva Tašlih.
"U jevrejskoj tradiciji, Roš Hašana nije vrijeme veselih proslava, već pokušavamo da vidimo šta smo prošle godine loše uradili da bi to mogli da popravimo i da budemo bolji u Novoj godini", rekla je Rajević, navodeći da će to biti 5775. godina. Kako je obijasnila, Nova godina računa se od postanka samog svijeta, a Roš Hašana simbolizuje nastanak svijeta po Tori.
Tokom praznika jedu se jabuke i med koji simbolizuju slatku Novu godinu, kaže Rajević i dodaje da se praznika čestita pozdravom "Šana tova", što znači dobru godinu vam želim, ili "Šana tova ve metuka" - dobru i slatku godinu vam želim.
Novogodišnja trpeza tako treba da sadrži nešto slatko - da bi cijela godina bila slatka. Ne služi se ništa kiselo, gorko, ni ljuto. Jede se riba sa glavom ili jagnjeća glava da bi godina bila celovita. Osnovna molitva na praznik Roš Hašana glasi: "Upiši nas u knjigu života".
Roš Hašana tradicionalno predstavlja jedno od četiri "označavanja Nove godine" koja su određivala različite godine u različite svrhe i nova godina je za ljude, životinje i pravne poslove, ali i dan koji određuje početak računanja kalendarske godine.
Roš Hašana, kao i drugi jevrejski praznici, predstavlja dan odmora, a obilježava se duvanjem u šofar, stari muzicki instrument koji se pravi od ovnujskog roga, što simbolično treba da izazove buđenja slušalaca iz "dremeža" i upozoravanje na "dolazeći sudnji dan".
Istorijski gledano, u stara vremena je početak jevrejske godine bio u jesen i koincidirao je sa početkom poljoprivredne godine. Jevrejska godina je pratila sezone setvi, rasta i žetvi kukuruza i ostalih žitarica, u skladu sa postojećim kišnim periodima, kao i sezone uzgoja i branja voća. U odnosu na nju uspostavljen je i redosljed slavljenja drugih velikih poljoprivrednih praznika i proslava u toku same kalendarske godine.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
