UNESCO: Kosovski manastiri u opasnosti od nestajanja
Od 981 mjesta sa liste Svjetske baštine UNESCO-a, 44 kategorizovana su kao "u opasnosti" iz razloga koji variraju od političke nestabilnosti, do neodgovornog turizma. Na njoj su se našli i srednjovjekovni spomenici s Kosova.
UNESCO navodi da su ugrožena četiri hrama na Kosovu i Metohiji, koji su svjedoci zlatnog doba vizantijsko-romaneskne kulture, sa upečatljivim stilom freskopisanja koji je bio aktuelan na Balkanu između 13. i 17. vijeka.
Dečani su sagrađeni sredinom 14. vijeka za srpskog kralja Stefana i istovremeno je manastir i njegov mauzolej.
Pećka patrijaršija je grupa od četiri crkve sa mnoštvom fresaka.
Crkva svetih Apostola iz 13. veka oslikana je jedinstvenim monumentalnim stilom, dok je Crkva Bogorodice Ljeviške predstavnik takozvanog stila paleološke renesanse, koji kombinuje uticaje istočne pravoslavne Vizantije i zapadnih romanesknih tradicija.
Ovaj stil je igrao značaju ulogu u kasnijoj umjetnosti Balkana.
Zbog političke nestabilnosti i nedostatka pravne zaštite i konzervacije, ove crkve su u opasnosti od nestajanja.
Evo još nekih mesta:
Belize, Greben
Ovaj najveći koralni greben na sjevernoj hemisferi dom je za više od 500 vrsta riba i Veliku plavu rupu, čuvenu prirodnu atrakciju za ronioce duboku 300 metara.
Zbog industrijskog razvoja ovog područja, intenzivnom sečom mangrova uništavaju se izvori hrane i skloništa za morski svijet.
Stari grad Jerusalim
Ovaj dio grada ima više od 200 istorijskih spomenika, među kojima su Zid plača, Kupola na steni i Hram vaskrsenja Hristovog.
Politička napetost i religijsko nasilje samo su dio problema. Urbanizacija i horde turista takođe predstavljaju pretnju.
Drevni grad Bosra, Sirija
Nekada važna odmorišna stanica za karavane koji idu u Meku, ovaj grad ima i zanimljiv rimski amfiteatar iz drugog vijeka i neke od najstarijih postojećih džamija u istoriji islama.
UNESCO je Bosru dodao na listu zbog ratnih sukoba koji se odigravaju na ovom tlu.
Drevni grad Damask, Sirija
Damask, jedan od najstarijih gradova Bliskog istoka, potiče iz 3. vijeka prije nove ere i ima više od stotinu spomenika iz raznih epoha.
Razlog za dodavanje na listu su takođe ratni sukobi.
Nacionalni park Everglejds
Ovaj park u Floridi ima oko 14.000 malih ostrva od mangrova, od kojih je 8.000 napravljeno veštački prije više od 500 godina.
Uragan Endrju je 1992. oštetio park, ali je dalje propadanje izazvalo širenje poljoprivrednih područja i urbanog razvoja.
Istorijski spomenici Mcheta, Gruzija
Nekadašnja prestonica Gruzije je duhovno srce zemlje sa tri živopisna srednjovjekovna hrama na vrhu litice.
Zbog nedovoljno brige o očuvanju, ovaj hram nalazi se na listi.
Timbuktu, Mali
Ovaj grad je prag Sahare i obrazovni centar 15. i 16. vijeka. Ovde se nalazi medresa Sankore i tri velike džamije Đingarejber, Sankore i Sidi Jahja.
Urbanizacija i slabo održavanje prijete očuvanju ovih građevina.
Evo i cijele liste ugroženih mjesta:
UNESCO-va lista 44 mjesta koja su u opasnosti od nestajanja
Avganistan
- Minaret i arheološki ostaci Jama
- Kulturni pejzaž i arheološki ostaci doline Bamijan
Belize
- Koralni greben
Centralnoafrička Republika
- Manovo-Gaunda Sent Floris nacionalni park
Čile
- Hamberstoun i Santa Laura Saltpeter
Kolumbija
- Nacionalni park Los Katíos
Obala Slonovače
-Prirodni rezervat Nimba Strikt
- Nacionalni park Komoé
Demokratska Republika Kongo
- Nacionalni park Virunga
- Nacionalni park Kahuzi-Biega
- Nacionalni park Garamba
- Nacionalni park Salonga
- Rezervat Okapi
Egipat
- Abu Mena
Etiopija
- Nacionalni park Simien
Gruzija
- Katedrala Bagrati i manastir Gelati
- Istorijski spomenici Mchete
Gvineja
- Prirodni rezervat Nimba
Honduras
- Rezervat biosfere Río Plátano
Indonezija
- Tropska kišna šuma Sumatre
Irak
- Ašur (Qal'at Sherqat)
- Drevni grad Samara
Jerusalim
- Stari grad i njegovi Zidovi
Madagaskar
- Kišne šume Atsinanana
Mali
- Timbuktu
- Grobnica Askije
Niger
- Prirodni rezervati Air i Ténéré
Palestina
- Mesto Isusovog rođenja: Crkva rođenja i Put hodočašća, Vitlejem
Panama
- Utvrđenja na karipskoj strani Paname - Portobelo - San Lorenco
Peru
- Arheološka zona Čan Čan
Senegal
- Nacionalni park Niokolo-Koba
Srbija
- Srednjovjekovni spomenici na Kosovu
Solomonova ostrva
Ist Renel
Sirija
- Drevni grad Damask
- Drevni grad Bosra
- Palmira
- Drevni grad Alep
- Krak de Ševalije i Saladinova citadela
- Drevna sela na severu Sirije
Tanzanija
- Ruševine Kilva Kisivani i ostaci Songo Mnara
Uganda
- Grobnice kraljeva Bugande u Kasubi
Velika Britanija i Severna Irska
- Liverpul - pomorsko-trgovački grad
SAD
- Nacionalni park Everglejds
Venecuela
- Koro i njegova luka
Jemen
- Istorijski grad Zabid
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
