Vijek Marša na Drinu Stanislava Biničkog

"Marš na Drinu" doživio je i ozbiljnu međunarodnu slavu, tako su švedski sastav The Spotnicks ili poznati britanski The Shadows takođe objavili obrade "Marša na Drinu", koje su svojevremeno dosegle visoku popularnost u pojedinim zemljama.

Danas poznati tekst ''Marša na Drinu" napisao je početkom šezdesetih novinar i pesnik Miloje Popović, a prvi ga je izveo hor KUD-a "Ivo Lola Ribar" iz Beograda.

U čast odlučnih pobeda Srba na Ceru i Kolubari, prvih velikih savezničkih pobjeda u Prvom svjetskom ratu, Binički je 1914. godine komponovao marš koji je posvetio komandantu Drugog gvozdenog puka pukovniku Milivoju (Miloju) Stojanoviću Brki, koji je učestvovao u Cerskoj bici na ključnom mjestu na Tekerišu, a poginuo je u žaru borbi u Kolubarskoj bici.

Binički je to djelo komponovao u Valjevu, gdje se Muzika kraljeve garde nalazila tada u sklopu srpske vojne komande.

Djelo je potom izvođeno i na Solunskom frontu, gdje je steklo širu popularnost i među saveznicima. Postoji svjedočenje da su tokom proboja fronta 1918. "Marš na Drinu" paralelno svirali orkestri svih savezničkih armija.

Binički je poznat i kao osnivač Opere Narodnog pozorišta u Beogradu i kompozitor prve izvedene srpske opere "Na uranku", a pored "Marša na Drinu" autor je još nekolicine kompozicija za vojne duvačke orkestre i marševa.

Rođen je 27. jula 1872, u mjestu Jasika, nadomak Kruševca, u porodici inženjerijskog pukovnika Stevana Biničkog, porijeklom sa Banije, koji je u tom mjestu službovao. Muzici su ga učili Stevan Mokranjac i Josif Marinkovića, kod kojih je pjevao u horu Obilić. Dok je studirao matematiku na Filozofskom fakultetu u Beogradu osnovao je Akademsko muzičko društvo. Poslije studija, tokom jedne školske godine predavao je u leskovačkoj gimnaziji, a potom je četiri godine u Minhenu studirao kompoziciju i solo pjevanje.

Binički i Stevan Mokranjac, a po pojedinim podacima i Kosta Manojlović, su osnivali i Srpsku muzičku školu, koja je kasnije dobila ime „Mokranjac". Binički se posebno posvetio komponovanju od 1924, nerijetko koristeći folklorne motive. Njegovo najpoznatije djelo je opera "Na uranku" iz 1903. na tekst Branislava Nušića, smatra i prvom srpskom operom sa elementima narodne muzike.

Prije više godina pronađen je u Beogradu rijedak fono zapis, odnosno gramofonska ploča sa snimkom, najvjerovatnije iz prve decenije 20. vijeka, u izvođenju vojne kapele kojom je dirigovao Binički. Ploča je sada u vlasništvu Narodne biblioteke Srbije.

U njegovoj rodnoj Jasiki, u svojevrsnoj kulturnoj koloniji, održava se svake godine prigodna manifestacija posvećena Biničkom na kojoj se okuplja veliki broj muzičara, slikara i drugih umjetnika.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.