Srbi ga slave, a Turci pamte
Vojvoda Stepan Stepanović rođen je 11. marta 1856. godine od oca Ivana Stepanovića i majke Radojke u selu Kumodraž kod Beograda. Slave ga Srbi, a Turci i Austrijanci pamte iz mnogih bitaka.
Učesnik je srpsko-turskih ratova (1876-1878), kao pitomac-narednik, kasnije potporučnik. U periodu između bitaka na Slivnici i kod Kumanova obavljao je dužnosti komandanta bataljona, puka, brigade i divizije i pomoćnika načelnika Glavnog đeneralštaba.
Dva puta je bio i ministar vojni. U tom periodu srpska vojska je u organizacionom, stručnom, materijalnom i moralnom pogledu bila dobro pripremljena za predstojeće ratove. U Prvom balkanskom ratu (1912-1913) Stepa Stepanović je komandovao Drugom armijom.
U Drugom balkanskom ratu, armija pod Stepinom komandom požrtvovano je branila nišavsku zonu sa utvrđenim logorom u Pirotu. Kada je počeo Prvi svjetski rat, kao zastupnik odsutnog načelnika Štaba Vrhovne komande Radomira Putnika, rukovodio je mobilizacijom i koncentracijom srpske vojske. Poslije Putnikovog povratka u zemlju, ponovo preuzima dužnost komandanta Druge armije i sa njenim glavnim snagama izvodi marš-manevar preko Koceljeve i Tekeriša. U noćnom napadu, na istočnim padinama Cera, porazio je 21. diviziju austrougarskog 8. korpusa, čime je omogućio pobjedu Srba u Cerskoj bici. Za tu savezničku pobjedu nad Centralnim silama, 20. avgusta 1914. godine, unaprijeđen je u čin vojvode.
Njegova armija je u bici na Drini požrtvovano branila Mačvu, uspješno odbijala više koncentričnih napada nadmoćnijih austrougarskih snaga, prikovala Poćorekovu Petu armiju za obale Drine i Save i mjesecima iscrpljivala i trošila njene snage.
U Kolubarskoj bici (od 16. novembra do 15. decembra 1914), Druga armija je na desnoj obali Kolubare najprije zaustavila neprijateljski napad, a zatim učestvovala u manevarskim poduhvatima vojvode Radomira Putnika i generala Živojina Mišića, što je dovelo do sloma austrougarske balkanske vojske.
Za vrijeme invazije na Srbiju u jesen 1915. godine Stepanovićeva armija je zajedno sa timočkom vojskom osujetila pokušaj bugarske Prve armije da kroz nišavsku zonu prodre u pozadinu glavnih snaga srpske vojske angažovane na sjevernom frontu i time umnogome doprinijela propadanju Makenzenovih planova o brzom okruženju i uništenju srpske vojske. Iako je imao značajnu ulogu u reorganizaciji srpske vojske na Krfu i njenim prvim uspjesima na frontu kod Gorničeva, na Kajmakčalanu i oko Bitolja, najveći uspjeh vezan je za proboj Solunskog fronta i izbacivanje Bugarske iz rata.
Vojnici Stepanovićeve Druge armije su u jakom naletu probili neprijateljski utvrđeni front na Dobrom polju i Kozjaku i zajedno sa Prvom armijom i savezničkim snagama, bez predaha, gonili razbijene bugarske i njemačke trupe sve dok, 29. septembra 1918. godine, nisu prinudili Bugarsku na kapitulaciju i otvorili put za konačno oslobođenje Srbije. Ta vješto izvedena operacija i prva saveznička pobjeda, koju je izvojevala srpska vojska u Cerskoj bici, uvrstile su ga u red najvećih vojskovođa Prvog svjetskog rata i srpske ratne istorije.
Za svoj uspjeh Stepanović je odlikovan Ordenom Sv. Stanislava III stepena s mačevima i pantljikom. Od svih odlikovanja koje je dobio u vojničkoj karijeri, ovaj mu je bio najomiljeniji, zbog toga što je "prvi uletio u turski rov na čelu obilaznog odreda".
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
