Spomen-česma Mijovićima u Ulobiću na Jahorini podsjetnik i opomena

Na česmi su uklesana imena trojice rođene braće Draga, Rista i Manojla i njihovog prvog rođaka Petra. A ovaj prelijepi spomenik su podigli unuci Dragan i Boro Mijović još 2020. godine, ali zbog korone i izostanaka nekih članova porodice koji žive u inostranstvu osveštana je tek ove godine od strane nadležnog paroha Njegoslava Jelisića.

Stradanje Mijovića, kako je to zapisano u listu “Dabar”, prije nekoliko godina počinje krajem aprila 1945. godine kada pripadnici OZNA sa kućnog praga odvode, a kasnije na nepoznatom mjestu ubijaju braću Draga, Rista i Manojla. To su bili dani najžešćeg “crvenog terora”, kada se odmah po oslobođenju Sarajeva, bez zakona i suda, obračunavalo sa poraženom stranom, prije svega sa pripadnicima JVUO (ustaše su se već bile povukle zajedno sa Nijemcima). KNOJ i OZNA su žurili da prije uspostavljanja bilo kakvih sudova, po kratkom postupku likvidiraju sve one koji su bili za monarhiju. Mijovići su bili uzorni domaćini iz jahorinskog sela Ulobić, gajili su dobru stoku i imali privatne pilane za rezanje drvene građe. Sa njihovim imenima se nisu mogli dovoditi u vezu nikakvi ratni zločini, a njihov jedini grijeh je bio, valjda, taj što su, kao pripadnici JVUO branili svoj kraj od ustaša kako njihovo selo ne bi stradalo poput susjednog Pavlovca, gdje je od strane ustaša u jednoj kući živo zapaljeno četrdeset dvoje staraca, žena i djece. Dakle, po mišljenju komunista, njihov smrtni grijeh je bio što su “otišli u četnike”. Naravno oni nigdje nisu “otišli”, već su kao vojni obveznici pod zakletvom ispunili svoju ljudsku i patriotsku dužnost pa su se po objavljenoj mobilizaciji javili u svoje jedinice po ratnom rasporedu.

- Kada je u pitanju ovaj slučaj pomenućemo i jedan značajan detalj koji se odigrao prilikom samog hapšenja. Naime, jedan od oficira OZNA, podstaknut možda mrvom ljudskosti ili čistim pragmatizmom, predloži u dva navrata da najmlađi od braće - Manojle ostane kod kuće i izbjegne smrt, valjda da bi se brinuo o njihovoj mnogobrojnoj djeci, kako i ta “četnička kopilad” ne bi pala na teret državi. Manojle je to odlučno odbio riječima: “Vodite i mene, šta bude sa mojom braćom neka bude i sa mnom! Zajedno smo bili pa neka zajedno i ginemo, ako je takva sudbina” - zapisano je u “Dabru”.

O njihovom konačnom kraju i grobnom mjestu nikad se nije moglo saznati ništa pouzdano, izuzev da su na Ilidži proveli neko vrijeme u objektu “Topola”, gdje su svirepo mučeni. Iza braće je ostalo trinaestoro maloljetne dječice, koja su u bijedi i siromaštvu s mukom odrastala i usput bila izložena stalnom podozrenju i pritiscima novih vlasti.

Četvrti stradalnik Petar, brat od strica Draga, Rista i Manojla, mladić sa tek zarudjelim brkovima, bio je takođe “kraljev vojnik”, regrut sa tek navršenih osamnaest godina, u Drugoj sarajevskoj brigadi majora Vojislava Lukačevića. U jedinici je proveo tek tri-četiri mjeseca, kada je na Mali Božić 1944. kod sela Okolišta bio od jednog domaćina pozvan da se sa još dva druga malo počasti za praznik. Komunisti su to saznali i napravili zasjedu iz koje ga mučki ubiše, zajedno sa njegovim drugom, takođe regrutom Mirkom Kulinom iz trebevićkog sela Klek.

- Petrova majka, kojoj je do njegovog rođenja poumiralo devetoro male djece, nikad se nije oporavila od ovog udarca. Mladić je sahranjen u crkvenoj porti u Trnovu, jer se do Ulobića zbog visokog snijega i mećave nije moglo. Komunističke vlasti su oštro zaprijetile sveštenicima da se ne igraju životom i dozvole postavljanje nadgrobnog biljega tom “izdajniku”. Ubrzo je i sama humka zaravnata i takvo stanje je potrajalo sve do Ilindana 2004. godine, kada je blaženopočivši mitropolit dabrobosanski Nikolaj zvaničnim aktom odobrio porodici Mijović skromno obilježavanje Petrovog groba - navedeno je u tekstu.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.