Natalijina ramonda - simbol stradanja i pobjede srpskog naroda
BEOGRAD - Natalijina ramonda, cvijet feniks, koji se nalazi na amblemu koji se nosi na reveru uoči i na Dan primirja 11. novembra, predstavlja simbol stradanja i pobjede srpskog naroda u Prvom svjetskom ratu.
Amblem Dana primirja je kombinacija Natalijine ramonde i lente Albanske spomenice, medalje koja je dodjeljivana srpskim vojnicima za izuzetnu hrabrost.
Iako se Dan primirja u Srbiji obilježava u Srbiji kao državni praznik od 2012. godine, Natalijina ramonda se koristi od 2013. godine, a simboliše vasksnuće Srbije i stradanja kroz koja je prošao srpski narod tokom i posle Prvog svetskog rata.
Natalijina ramonda može da oživi i kada se potpuno osuši, pa je postala sinonim srpskog stradanja i pobjede u Velikom ratu, tokom koga je Srbija izgubila 1,24 miliona ljudi, odnosno 28 odsto cjelokupnog stanovništva po popisu iz 1914. godine.
Srbija je iz teškog i iscrpljujućeg rata uspjela da izađe kao pobjednica, ponovo se rađajući kao cvijet feniks.
Natalijina ramonda, čiji je cvijet visok 10 centimetara, pripada familiji Gesne riaceae.
Ima ljubičaste cvjetove i tamno zeleno lišće, a cvjeta od aprila do juna.
U periodima suše, ramonda se sasuši i smežura, ali čim dobije dovoljno vode postepeno se oporavlja, uspostavlja normalnu fiziološku aktivnost i ozelenjava.
Tu jedinstvenu pojavu prvi je uočio botaničar Pavel Černjavski kada je prosuo vodu po herbarijumu.
Ramondu je kod Niša, u Jelašničkoj klisuri, otkrio botaničar i dvorski ljekar kralja Milana Obrenovića, Sava Petrović, 1882. godine.
On je namjeravao da novu vrstu da nazove Niška ramonda, ali je odluku promijenio u čast kraljice Natalije.
Natalijina ramonda raste uglavnom na istoku Srbije, ali i na planini Nidže, čiji je najviši vrh Kajmakčalan, poprište velike bitke u Prvom svjetskom ratu.
Područja na kojima u Srbiji raste proglašena su za zaštićena područja, a to su Park prirode "Sićevačka klisura", Specijalni rezervat prirode "Jelašnička klisura", Specijalni rezervat prirode „Suva planina” i Nacionalni park "Šar planina".
Ova zakonom strogo zaštićena vrsta raste i u Sjevernoj Makedoniji, na sjeveru Grčke, u Albaniji, Crnoj Gori i na sjeverozapadu Bugarske.
Na Dan primirja u pojedinim zemljama, posebno u Velikoj Britaniji, kao simbol se nosi cvijet bulke.
"Popi" je podsjetnik na vrijeme kada je na razorenim i opustjelim poljima, gdje su vojnici masovno sahranjivani, a biljni i životinjski svijet tenkovima i bojnim otrovima uništavan, prvi nikao krvavo crveni mak.
Cvijet i dalje raste na mjestima bitaka u Francuskoj i Belgiji, o čemu je još 1915. pisao kanadski potpukovnik Džon MekKre u djelu "Na polju časnom" - "Na poljima Flandrije".
Dan primirja u Prvom svjetskom ratu obilježava se u znak sjećanja na dan kada je 11. novembra 1918. godine, nakon četvorogodišnjeg Velikog rata, najrazornijeg koji je svijet do tada video, potpisano primirje, u posebnom vagonu u blizini gradića Kompjenj.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
