Najveća pomorska invazija

Većinu savezničkih snaga činile su američke, britanske, kanadske i francuske jedinice. Druge zemlje, čiji su vojnici takođe učestvovali u bici, bile su Australija, Belgija, Čehoslovačka, Grčka, Holandija, Novi Zeland, Norveška i Poljska.

Iskrcavanje u Normandiji započelo je noćnim padobranskim i jedriličarskim desantom, masivnim vazdušnim napadima i pomorskim bombardovanjem poslije kojeg je uslijedio amfibijski desant na dan 6. juna ili na "Dan D". Bitka za Normandiju potrajala je još dva mjeseca koliko je trebalo savezničkim snagama da uspostave čvrst mostobran na evropskom kopnu i da probiju njemačku liniju fronta u Francuskoj, a okončana je oslobađanjem Pariza i uništenjem džepa kod Faleza.

Proces planiranja započet je još u martu 1943. godine. Američki general Dvajt D. Ajzenhauer je tek 1943. godine (po enciklopediji Britanika 1944) imenovan za vrhovnog komandanta savezničkih ekspedicionih snaga u Evropi. Planom operacije bilo je predviđeno da se u prvom talasu iskrcaju tri divizije, dok je u vazdušnom desantu trebalo da učestvuju dvije brigade. SHAEF je odmah povećao broj jedinica koje je trebalo da učestvuju u prvom talasu. Broj divizija koje je trebalo da učestvuju u pomorskom desantu povećan je sa tri na pet, dok je u vazdušnom desantu trebalo da učestvuju tri divizije. Ovim izmjenama predviđeno je još jedno mjesto iskrcavanja poznatije po svom tajnom nazivu kao plaža Juta. Sve u svemu, u bici za Normandiju je trebalo da učestvuje 47 savezničkih divizija: 19 britanskih, pet kanadskih i jedna poljska pod britanskom komandom, kao i 21 američka i jedna Slobodnih Francuza, što je ukupno činilo 140.000 vojnika.

Pomorske snage pod komandom admirala ser Bertrama Remzija (koji je već učestvovao u iskrcavanju u sjevernoj Africi i Italiji), koje su trebalo da učestvuju u invaziji, bile su sastavljene od 6.900 plovila od kojih su 4.100 bili desantni brodovi i čamci. Vazdušnu podršku pružala je flota od 12.000 aviona pod komandom vazduhoplovnog maršala ser Traforda Li-Melorija, dok je za vazdušni desant obezbijeđeno oko 1.000 transportnih aviona. Planirano je da se na njemačke položaje baci preko 10.000 tona bombi i da se izvrši 14.000 borbenih letova jurišne avijacije sa zadatkom uništenja zemaljskih ciljeva.

Ciljevi operacije u prvih 40 dana bili su: uspostavljanje čvrstog mostobrana koji bi se oslanjao na gradove Kaen i luku Šerbur, koja je bila od posebnog značaja za saveznike zato što su u nju mogli da pristaju veliki transportni brodovi, proboj izvan mostobrana i oslobađanje Bretanje i njenih atlantskih luka, a zatim napredovanje do linije na oko 190 kilometar jugozapadno od Pariza, preko L'Avra i Le Mana do Tura.

Dugoročni cilj operacije bio je da se u roku od tri mjeseca od iskrcavanja uspostavi kontrola nad teritorijom koja se prostirala na jug do rijeke Loare i na sjeveroistok do rijeke Sene. Tokom mjeseci koji su prethodili iskrcavanju, saveznici su sproveli masivnu operaciju zavaravanja, pod nazivom operacija "Bodigard", koja je imala cilj da uvjeri Nijemce da će do iskrcavanja možda doći i u drugim djelovima Evrope (npr. Balkan ili južna Francuska). Nijemci su imali veoma razvijenu špijunsku mrežu na jugu Engleske, ali su "nažalost" svi ovi agenti uglavnom bili vrbovani od strane Engleza. Zbog toga je bilo izuzetno teško proslijediti u Njemačku obavještajne podatke koji su potvrđivali postojanje američke Prve armijske grupe i plana za iskrcavanje saveznika kod Pa de Kalea. Ali iskrcavanje u Normandiji bilo je uspješno i do kraja sprovedeno. Otvaranje ovog fronta pomoglo je konačnom slomu Hitlerove ratne mašinerije.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.