Krv se lila Drinom zbog slobode!

Ova bitka bila je dio prve austrougarske ofanzive na Srbiju i izbila je u noći 15. avgusta, kada su dijelovi srpske Kombinovane divizije prvog poziva naišli na austrougarske izvidnice ulogorene na padinama planine Cer. Borbe su vođene za kontrolu nekoliko gradića i sela u okolini planine, kao i za kontrolu Šapca. Moral austrougarskih trupa je 19. avgusta opao i hiljade vojnika se povuklo u Austrougarsku, a mnogi su se podavili u Drini bježeći u panici. Srbi su 24. avgusta opet ušli u Šabac, čime je bitka zvanično završena. U toku desetodnevne borbe srpski gubici su iznosili 3.000 mrtvih i 15.000 ranjenih. Austrougarski gubici su bili znatno veći. Bilo je 8.000 mrtvih vojnika, 30.000 ranjenih i 4.500 zarobljenih. Srpska pobjeda nad brojno nadmoćnijim neprijateljem je označila prvu pobjedu Saveznika u Prvom svjetskom ratu. Rat Srbiji objavljen je 28. jula, a Beograd je bombardovan sljedećeg dana. Ovim događajima je započeo Prvi svjetski rat. Broj austrougarskih trupa određenih za invaziju na Srbiju bio je manji od prvobitno planiranih 308.000 vojnika. Veliki dio Druge austrougarske armije je prebačen na Ruski front, čime je broj preostalih vojnika sveden na oko 200.000. Nasuprot njima, Srbi su mogli da mobilišu oko 450.000 vojnika. Glavninu snage koja bi se suprotstavila austrougarskim trupama činile su Prva, Druga i Treća armija, kao i Užička vojska. Ove snage su brojale oko 180.000 vojnika. Tokom balkanskih ratova 1912-1913. Srbija je izgubila 36.000 vojnika i imala oko 55.000 ranjenih.

Za vrhovnog komandanta austrougarskih snaga u invaziji na Srbiju izabran je general Oskar Poćorek. Vrhovni komandant srpskih snaga je bio prestolonasljednik princ Aleksandar, sa načelnikom Generalštaba vojvodom Radomirom Putnikom, koji je ranije komandovao srpskim snagama u balkanskim ratovima. General Stepa Stepanović je komandovao Drugom armijom, a Pavle Jurišić Šturm Trećom. General Stepa Stepanović, komandant Druge srpske armije, najzaslužniji  je za pobjedu Srbije u Cerskoj bici, a nakon bitke unaprijeđen je u čin vojvode. Komandant Druge srpske armije, general Stepanović, obrazovao je Cersku udarnu grupu od Moravske divizije prvog poziva i Kombinovane divizije s ciljem napada u dolini Jadra. Stepanović je shvatio važnost planine Cer i samoinicijativno je odlučio da zauzme njene dominantne kote Trojan i Kosanin grad. Srpska Kombinovana divizija  naišla je na izvidnicu austrougarske vojske na padinama Cera i tako je započela bitka. Austrougarske trupe su imale dosta gubitaka i povukle su se u neredu. Žestoki okršaji su se desili 21. i 22. avgusta. Do 23. avgusta, na slobodnoj srpskoj teritoriji nije ostao nijedan austrougarski vojnik. Uspjeh bitke privukao je svjetsku pažnju na Srbiju i donio joj naklonost u neutralnim i savezničkim zemljama, jer je bitka bila prva saveznička pobjeda nad Centralnim silama u Prvom svjetskom ratu. U vrijeme bitke na Jadru i Ceru, srpska Užička vojska i crnogorska Sandžačka vojska uspjele su da spriječe prodor ka Užicu. Poraz na Ceru, strah od srpske ofanzive i pobune prečanskih Srba, natjerali su Poćoreka da pređe u defanzivu na svim frontovima. Na kraju borbi, Srbi su otkrili dokaze o strašnim zločinima u gradovima i selima koje je austrougarska vojska okupirala. Stotine muškaraca je nasumično ubijeno, a mnoge žene i djeca su najpre silovani, prije nego što su ubijeni. Mnoge zločine su činili drugi Južni Sloveni (Hrvati i bosanski muslimani), služeći u austrougarskoj vojsci.

- Istorija Austrougarske je isprepletena impozantnim porazima, a vladavina Franje Jozefa je bila plodna u vojnim katastrofama. Ali do danas, stari monarh je mogao da govori da su ga pobijedile samo Velike sile, Francuska 1850. i Prusija 1866. Danas je to Srbija, sa desetinom teritorije Austrije, sa desetinom njenog stanovništva, nanijela je prvi i odjekujući poraz - pisalo je tada u francuskoj štampi.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.