Ispred Kuće cvijeća obilježena godišnjica Titove smrti

Kuću cveća, u kojoj se nalazi grob pokojnog, doživotnog predsjednika Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, danas je do 11 sati posjetilo izmedju 2.500 i 3.000 ljudi, rekla je agenciji Beta portparolka Muzeja Mirjana Slavković.

Prema riječima stalnih pratilaca ovog tradicionalnog hodočašća u Titovu čast, pojavili su se njegovi poštovaoci iz svih bivših

jugoslovenskih republika, a po običaju nije bilo nikog sa Kosova. Primjećeno je i da je posjeta iz Crne Gore "vrlo slaba".

Na parkiralištu ispred Muzeja i Kuće cveća bilo je desetak autobusa iz Slovenije, Hrvatske, Makedonije i Bosne i Hercegovine. Samo iz Rijeke u Hrvatskoj došla su dva, a oko podneva pristigla su dva iz Tuzle, od kojih je jedan na vetrobranskom staklu nosio Titovu sliku.

Među autobusima bio je i jedan sa registarskim tablicama Albanije - sa turistima iz Hong Konga.

U amfiteatar oko presahle fontane, čije je betonsko ostrvo poslužilo kao bina za govornike povodom 33. godišnjice Titove smrti, smjestilo se četrdesetak posjetilaca.

Ostrvo je bilo ukrašeno velikom Titovom slikom i jugoslovenskim trobojkama, a do početka programa odatle su sa razglasa emitovane pjesme o Titu i Jugoslaviji, uključujući hit rok grupe Električni orgazam "Igra rokenrol cela Jugoslavija" (1988).

Prema riječima nadležnih u Muzeju istorije Jugoslavije, organizatori iz Jugoslovenskog centra Tito ovoga puta nisu tražili bioskopsku salu za mjesto držanje govora već fontanu, i javili su se čak tri mjeseca unapred da je rezervišu.

Brojni predstavnici udruženja Titovih poštovalaca i boračkih

organizacija pozivali su na obnovu "SFRJ i samoupravnog socijalizma" a neki su ukazivali na potrebu za brojnijim okupljanjima, "pa da se što prije stvori nova Titova Jugoslavija".

Okupljenima u amfiteatru dejljen je list "Stvarnost" - informator Udruženja komunista Jugoslavije u Srbiji, koji na naslovnoj strani proklamuje: "Smrt fašizmu - radost Jugoslovenima", "Obnovu prostora i vrednosti SFRJ", "Nacionalnu ravnopravnost po konceptu naroda i narodnosti" i "Vlast radničke klase".

Na naslovnici nema datuma izdavanja, ali već na drugoj strani se otkriva da je list iz novembra 2012. Ko ne primjeti ovaj podatak,

shvatiće na trećoj strani da izdavači lista čestitaju pokojnom Ugu Čavezu pobjedu na predsedničkim izborima u Venecueli. Svejedno, bajata "Stvarnost" se čitala sa velikim zanimanjem.

Najviše posjetilaca - među njima grupa turista iz Japana - otišla je da obiđe Titov grob u Kući cvijeća. Ulazak u kompleks je kao i svake godine bio besplatan, a namernicima je na kapiji, već po tradiciji, davana naljepnica sa amblemom Muzeja istorije Jugoslavije.

Ove godine, neko je naljepnicu stavio na poprsje Titove biste kraj Kuće cvijeća.

U samom Muzeju, mogla se pogledati izložba elektronike iz doba bivše Jugoslavije - iz proizvodnje "Iskre" iz Kranja i "Radeta Končara" iz Zagreba - a uz muziku njemačke grupe "Kraftverk".

Izloženi su "Iskrini" kompjuteri tipa "Partner" i "Triglav", njihovi strujomeri, telefoni, bušilice, školski grafoskopi, glomazni punjači za baterije, televizori sa "stabilizatorom", tranzistori i gramofoni, uključujući one sa jednim zvučnikom. Iz asortimana "Radeta Končara" tu su bile pegle, grejalice, mlinci za kafu,  električni lončići za bebe.

U parku ispred Kuće cvijeća bilo je manje prodavaca suvenira nego ranijih godina. Jedan je prodavao tri zastave - "jugoslovensku, srpsku i partijsku, sve sa petokrakom" - za 10.000 dinara u kompletu, kao i ploče sa Titovim govorima, za 200 dinara po komadu.

Kao i svake godine, godišta posjetilaca bila su raznolika, pa je tu bilo i osnovaca koje su doveli roditelji.

Mirjana Slavković iz Muzeja istorije Jugoslavije je rekla da je radno vrijeme ove ustanove preko ljeta prvi put produženo, pa će umjesto od 10 do 16 sati raditi od 10 do 20 sati.

33 godine od Titove smrti

Prije 33 godine, 4. maja 1980, preminuo je nekadašnji doživotni predsjednik SFR Jugoslavije Josip Broz Titao.

Tito je preminuo u bolnici u Ljubljani, a njegovoj sahrani u Beogradu prisustvovalo je više od 200 visokih ličnosti iz čak 127 zemalja.

Tito se na čelu Jugoslavije nalazio punih 35 godina i imao je nesumnjivo izuzetan ugled u svijetu.

Posebno je veliki značaj, u međunarodnim odnosima, imala njegova uloga kao jednog od osnivača Pokreta nesvrstanih, što je u tadašnjim međunarodnim okolnostima imalo veliki značaj.

U unutrašnjoj politici ostavio je ustrojstvo koje se se na kraju pokazalo kao neodrživo - Ustav iz 1974. godine, a specifičan sistem konsenzusa predstavnika republika i pokrajina pokazao se kao nerješiv problem kada se raspao Savez komunista Jugoslavije.

Tačan datum njegovog rođenja nije poznat, ali je rođendanom smatran 25. maj 1892, što je proslavljano kao Dan mladosti - u skladu s jakim kultom ličnosti koji je sistematski građen tokom njegove vladavine.

Rođen je Kumrovcu, u Zagorju, u hrvatsko-slovenačkoj porodici.

Kao austrougarski kaplar učestvovao je u Prvom svjetskom ratu - između ostalog i u borbama protiv srpske vojske.

Ranjen je i zarobljen u Rusiji 1915, pa je izvjesno vrijeme proveo kao zarobljenik.

U njegovim zvaničnim biografijama navođeno je da je potom učestvovao u Oktobarskoj revoluciji.

U Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca vratio se krajem oktobra 1920, kada je postao član Komunističke partije, a 1937. njen generalni sekretar, poslije smjenjivanja i streljanja Milana Gorkića, prethodnog lidera KPJ.

Kao vođa KPJ predvodio je u Drugom svjetskom ratu Partizanski pokret (Narodnooslobodilačka vojska).

Iz rata je izašao kao legendarni vođa.

Osim borbe protiv okupatora, jedinice pod njegovom komandom sprovele su komunističku revoluciju - tokom i nakon rata.

Odbio je Staljinov pritisak 1948. (Rezolucija Informacionog biroa komunističkih partija) nakon čega je decenijama dobijao značajnu finansijsku i vojnu pomoć (vojnu većinom do polovine pedesetih) od SAD.

Kao osnivač i lider Pokreta nesvrstavanja, njegova riječ u tadašnjim međunarodnim okolnostima imala je u više navrata izuzetnu težinu.

Osim odbijanja Staljinovog pritiska 1948. njegov ugled je takođe bio posljedica činjenice da je bio posljednji veliki ratni lider Drugog svjetskog rata koji je toliko dugo ostao na čelu svoje zemlje.

Period njegove vladavine, i pored kritickog stava prema načina na koji je rješavao neka unutrašnja politička i ekonomska pitanja, među većinom građana bivše Jugoslavije i dalje važi za simbol boljeg, sigurnijeg i uređenijeg života od potonjeg.

Tito je umro 4. maja 1980. u Kliničko-bolničkom centru u Ljubljani.

Četiri dana kasnije u Beograd je, na sahranu doživotnog jugoslovenskog predsjednika, došlo oko 700.000 ljudi, među kojima 209 državnih i partijskih delegacija iz 128 zemalja. To je bio najposjećeniji pogreb nekog državnika u 20. vijeku.

Posljednju poštu Titu, koji je bio i jedan od osnivača Pokreta nesvrstanih, tada su odali 31 šef države, 22 premijera, četiri kralja, šest prinčeva i 11 predsjednika skupština. Iz svijeta podjeljenog po hladnoratovskim linijama, došli su državnici iz oba bloka.

Titovom smrću počeli su dezintegracioni procesi koji su doveli do raspada SFRJ, uz kritike njegove vladavine i distanciranja od njegovog lika i djela.

Svake godine, na godišnjicu Titove smrti, u Kuću cvijeća u Beogradu u kojoj je sahranjen, dolaze poštovaoci, simpatizeri, porodica i posetioci iz svih krajeva bivše Jugoslavije.

Od 1980. godine Kuću cvijeća, u sklopu Muzeja istorije Jugoslavije, posjetilo je više od 17 miliona ljudi. Broj posjetilaca se 1990-tih godina znatno smanjio, ali posljednjih godina ponovo raste.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.