Psiholozi i sociolozi o napadima na spomenike i crkve u FBiH: Mržnja u pomračenim umovima
BANjALUKA - Samo onaj ko mrzi drugi narod može da ruši spomenike na pravoslavnim grobljima i uništava crkve. To su frustrirani, nesrećni, izgubljeni i zalutali ljudi koji imaju nagon da se dokazuju.
Stav je to psihologa i sociologa o sve učestalijim napadima na pravoslavna groblja, spomenike i crkve u FBiH. Najnoviji slučaj desio se tokom vikenda, kada je uništeno pet nadgrobnih spomenika na pravoslavnom groblju u opštini Novi Grad Sarajevo. Prethodnih dana na meti vandala je bila i crkva u Stocu, ali i spomenik srpskim žrtvama na Garavicama kod Bihaća.
Psiholog Aleksandar Milić navodi da spomenike i crkve mogu da uništavaju samo oni koji su neosviješćeni.
- To su ljudi koji nisu duhovno vođeni, bez principa i pravila ponašanja. Njihova mržnja usmjerena je ka ljudima druge nacije i vjere. Smeta im svako obilježje drugog naroda, pa i ono gdje je vječna kuća njihovih najmilijih - rekao je “Glasu” Milić.
Takvo stanje, navodi Milić, nažalost, poprima sve teže oblike.
- Političari jednim dijelom podstiču to skrnavljenje spomenika i crkava, jer svako malo spominju zveckanje oružjem i prijetnje. Time podstiču druge na rušilaštvo, a sebe održavaju na vlasti. To je pogrešno - kazao je Milić i dodao da oni koji mrze ljude druge nacije i vjere te skrnave njihova obilježja treba da budu pod posebnom pratnjom.
Sličnog stava je i sociolog Ivan Šijaković koji navodi da je riječ o ljudima koji imaju problem sa vlastitim i kolektivnim identitetom.
- To su neostvareni ljudi, bez ikakvog uspjeha, te sređenog i kvalitetnog života. Oni svoje frustracije i nedostatke nadoknađuju time što se vežu za kolektivni identitet, neku naciju, vjeru i ideologiju. Spremni su da učine bilo šta da bi došli do izražaja i da bi zadovoljili svoju unutrašnju potrebu za dokazivanjem. Ljudi bez ličnog kvaliteta mogu se dokazati jedino nekim rušilačkim načinom te kriminalnim i nasilničkim odnosom prema drugom narodu i vjeri - rekao je “Glasu Srpske” Šijaković.
Skrnavljenje sakralnih objekata, navodi on, ne predstavlja ništa drugo nego dokazivanje.
- Na taj način tim ljudima se čini, ako skrnave simbole ili obilježja drugog naroda, da će pokazati snagu svog identiteta. Riječ je o potpuno frustriranim, nesrećnim i izgubljenim i zalutalim ljudima koji imaju nagon da se dokažu. S druge strane, ima ljudi koji nemaju nikakve rezultate, ali nemaju nagon dokazivanja - ispričao je Šijaković.
Nadalje tvrdi da tim ljudima nema pomoći jer, kako navodi, naučno je dokazano da oni imaju “oštećenu moralnu gramatiku”.
- Tu nema pomoći. Možda u nekim strogim uslovima i kontrolama, ali mi smo daleko od toga. Te ljude potrebno je strogo pratiti i nadzirati - zaključio je Šijaković.
Počinioci nedostižni
Predsjednik Odbora za zaštitu prava Srba u FBiH Đorđe Radanović ranije je “Glasu Srpske” rekao da je samo u 2022. godini nekoliko puta oskrnavljena crkva u blizini migrantskog kampa Lipa pored Bihaća, zatim u Blagaju pored Ilidže. Pored toga, više puta su nepoznata lica prijetila i ulazila u dvorište srpske pravoslavne crkve u Bugojnu.
- Prošle godine smo imali stravičan napad na Srpsku pravoslavnu crkvu u Mostaru, kada su uništeni kablovi za rasvjetu i crkveno zvono. Imamo više napada na male pravoslavne kapele koje se nalaze pored grobalja. Jedan od primjera je uništavanje pravoslavne kapele pored sela Bosna u opštini Kakanj - rekao je Radanović dodajući da u većini slučajeva niko nije odgovarao za skrnavljenje crkava.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
