Narod i vojska herojski branili svoje teritorije i porodice: Godišnjica odbrane zapadnog dijela RS

U hrvatskoj agresiji 18. i 19. septembra 1995. godine na područje zapadnog dijela Republike Srpske, odnosno opština Kozarska Dubica, Novi Grad i Kostajnica ubijeno je 107 lica, od kojih 56 civila i 51 pripadnik oružanih snaga Republike Srpske, dok je 101 lice ranjeno.

Naselja i gradovi su pretrpjeli velika razaranja i štete, a prema podacima opštinskih komisija o procjeni materijalne štete, u Novom Gradu ona iznosi 83,3 miliona KM, u Kostajnici 40 miliona, a u Kozarskoj Dubici 50,4 miliona KM.

Odbrana zapadnokrajiških opština od hrvatske agresije smatra se događajem značajnim za odbranu Republike Srpske i odlukom Vlade Srpske svrstan je među najznačajnije datume novije istorije.

U ime institucija Republike Srpske vijenac je položio ministar rada i boračko-invalidske zaštite Duško Milunović, a u ime Srbije ministar za rad, zapošljavanja, boračka i socijalna pitanja Darija Kisić.

Duško Milunović zahvalio je danas svim učesnicima odbrane zapadnog dijela Republike Srpske u septembru 1995. godine koji su bili hrabri da odole daleko jačem neprijatelju i odbrane svoju teritoriju, slobodu i čast.

-Siguran sam da oni, na onoj strani Save i Une, koji su preživjeli, duboko žale što su nogom kročili na našu zemlju. Neka im to bude opomena, a mi ovdje imamo Spomen-crkvu Svete Petke i spomen-krst kod koga ćemo se moliti svake godine i sjećati se naših stradalih - rekao je Milunović.

Milunović je podsjetio da je Dubica granatirana i 1991. godine, a da su 1995. u agresiju krenuli oni koji su željeli da izvrše zavjet svojih predaka u Drugom svjetskom ratu.

-U periodu od 1941. godine ovdje je sprovođena politika Nezavisne Države Hrvatske, koja je na početku imala u svom programu ekonomsko i političko uništenje Srba, a odmah potom i fizičko uništenje. Oni su to zdušno radili u ovim našim krajevima. Gotovo da nema ovdje čovjeka čija porodica nije stradala u Drugom svjetskom ratu - rekao je Milunović.

On je naglasio da je dugo vremena trebalo da prođe da bi se jasno govorilo šta se u stvari desilo u tom ratu, odnosno da su to bili Hrvati i muslimani u regularnim jedinicama NDH, ustašama i domobranima, koje su pune četiri godine harali i ubijali.

-Dubica je opština koja je u Drugom svjetskom ratu izgubila 53 odsto stanovništva, odmah iza Lenjingrada u Evropi procentualno najstradalnija opština u Evropi. Ovo moramo da ponavljamo i ne smijemo i nismo zaboravili jer su nama preživjeli govorili o tome - rekao je Milunović.

Naglasio je da su pripadnici vojske i policije Republike Srpske branili svoje teritorije od daleko nadmoćnijeg neprijatelja.

-Oni su se opremali u Njemačkoj, a poslije toga na Stradunu kod Zagreba uvježbavali su kako da pređu ovamo i završe svoju zločinačku misiju. Dobili su najbolju opremu, naoruženje i obuku i tehniku od NATO pakta. Nisu mogli da im daju srce dovoljno veliko da pobijedi naše jedinice i narod na ovim prostorima - rekao je Milunović.

On je istakao da agresor nije kao 1941. naišao na goloruk narod koji su raznim prevarama odvodili na stratišta, već naoružane borce, spremne i opredijeljene da brane svoju slobodu, ognjišta, porodice i svoju čast.

-To su i učinili. Desetkovali smo njihove najbolje i naspremnije jedinice. Pored vojske, velika je bila uloga policije Republike Srpske, naročito ovdje u Dubici i avijacije, koja je djelovala bez obzira na zabranu leta - rekao je Milunović.

General Vojske Republike Srpske i učesnik odbrane zapadnih granica Srpske Momir Zec rekao je novinarima da su borci, komanda i jednice na prostoru od Novog Grada do Gradiške bili odlučni da se odbrane.

-Druge linije nije bilo. Da je ovo palo, pitanje je da li bi bilo Dejtona i kako bi izgleda Republika Srpska. Mi smo imali niz borbi i operacija u Odbrambeno-otadžbinskom ratu, ali mogli smo imati popravni. Ovdje nije bilo popravnog, ovo su bile završne operacije koje su dogovorili Franjo Tuđman i Alija Izetbegović, uz, kako oni kažu, dopuštenje zapadne administracije - podsjetio je general Zec.

On je istakao da je cilj bio da se zauzmu mjesta i gradovi u zapadnom dijelu Republike Srpske, a zatim i Banjaluka.

Zec je istakao da su Kozarsku Dubicu, Novi Grad i Kostajnici branili samo dijelovi jedinica koji su ostali na tom području, pet radničkih bataljona i prnjavorska brigada.

-Ljudi su bili odlučni da se odbrane, jer iza njih je bio narod. Da su pospustili, ponovila bi se istorija, a ta istorija je bila veoma tragična na ovim prostorima. Hrvati su sami rekli da im je to bio jedini poraz u domovinskom ratu - rekao je general Zec.

Darija Kisić izjavila je da su narod i vojska u zapadnokrajiškim opštinama pružili herojski otpor hrvatskoj agresiji u septembru 1995. godine, braneći svoju teritoriju i slobodu.

-Ovo su dani kada se sjećamo slike stradanja srpske vojske i naroda zapadnokrajiških opština, Kozarske Dubice, Novog Grada i Kostajnice, kao i njihovog herojskog otpora i slavne pobjede - rekla je Kisićeva.

Ona je navela da su taj narod i vojska branili svoju teritoriju, svoje porodice, prag i ognjište.

-I baš zato što su branili svoje, u tim borbama ništa nije bilo nemoguće i nisu postojale nikakve prepreke, pa ni znatno brojniji, ni na prvi pogled jači neprijatelji - rekla je Kisićeva.

Ona je dodala da su uspjeli da ne samo odbrane svoju teritoriju već i da zaštite živote svoje djece i obezbijede im budućnost u kojoj danas žive, u slobodi i miru, na svojoj zemlji.

-Hrabrošću i požrtvovanošću, učinili su mnogo, učinili su sve za svoju zemlju, a naša dužnost i obećanje jeste i biće da ih pamtimo i o njihovoj hrabrosti pričamo generacijama koje dolaze - poručila je Kisićeva.

Ona je dodala da zahvaljujući njima, Republika Srpska danas ima svoj put, put prosperiteta i put bolje budućnosti.

-Na tom putu idemo zajedno, nastavljamo zajedno da radimo i gradimo, jačamo ekomomske i privredne veze, a sve s ciljem bolje budućnosti našeg naroda i naše djece. Jasno poručujemo da su nam mir i sloboda danas glavni prioriteti jer samo u miru i slobodi možemo ostvariti sve svoje ciljeve i sve svoje snove - poručila je Kisićeva.

Vijence i cvijeće su položili i delegacija Narodne skupštine Republike Srpske, Trećeg pješadijskog (Republika Srpska) puka, nekadašnjih oficira Vojske Republike Srpske koji su učestvovali u odbrani zapadnih granica, Boračke organizacije Srpske.

Kod spomen krsta vijence i cvijeće su položili načelnici opština Kostajnica i Kozarska Dubica Nikola Janjetović i Radenko Reljić, brojne delegacije republičkih, gradskih i opštinskih udruženja i nevladinih organizacija proisteklih iz Odbrambeno-otadžbinskog rata, kao i druge delegacije i pojedinci.

Kozarska Dubica je ove godine mjesto centralnog obilježavanja Dana odbrane zapadnih granica Republike Srpske, koje organizuje Odbor Vlade Republike Srpske za obilježavanje značajnih istorijskih događaja,a godišnjica je obilježena i u Novom Gradu i Kostajnici.

Novi Grad

U Novom Gradu služen je pomen i polagoženi vijenci.

Pomen je služen kod spomen-obilježja civilnim žrtvama rata u naselju Tunjica, dok su vijenci položeni kod ovog i centralnog spomen-obilježja poginulim borcima Vojske Republike Srpske.

Načelnik opštine Novi Grad Miroslav Drljača rekao je da su septembarski dani 1995. godine bili teški za građane ove opštine.

-Zahvaljujući Vojsci Republike Srpske i našim građanima izvojevana je pobjeda i nisu se ostvarili planovi Hrvatske. Da nije bilo tako mi danas ne bi živjeli i radili ovdje - rekao je Drljača.

Drljača je naglasio da je odbrana zapadnih granica presudno uticala i na ishod minulog rata, te da zbog toga treba sačuvati sjećanje na to.

-Drago mi je što smo ove godine uspjeli objaviti Monografiju Novogradske brigade, koja je značajan istorijski dokument - rekao je Drljača.

Komandant Novogradske brigade Ranko Dabić rekao je rekao je da je Hrvatska vojska planirala osvajanje Novog Grada, Kostajnice i Dubice i prolazak prema Prijedoru i Banjaluci.

On je objasnio da je u to vrijeme Novogradska brigada branila područje opštine Novi Grad od napada takozvane Armije BiH.

-Novogradska i Prnjavorska brigada i građani odbranili su se od napada i nanijeli teški poraz Hrvatskoj vojsci - rekao je Dabić.

Napad Hrvatske vojske na opštinu Novi Grad počeo je 18. septembra 1995. godine u 9.25 časova i tokom dva dana ofanzive smrtno je stradalo 57 lica, 37 civila, 18 vojnika i dva pripadnika MUP-a. Ranjeno je 17 civila, tri vojnika i jedan pripadnik MUP-a.

Pripadnici Vojske Republike Srpske uspjeli su 19. septembra 1995. godine potisnuti hrvatsku vojsku preko Une.

Na mjestu gdje je poginulo najviše civila i vojnika, u naselju Tunjica, gdje su pripadnici hrvatskih snaga prešli na područje opštine Novi Grad, podignuto je spomen-obilježje koje je osveštano 2010. godine.

Kostajnica

U Kostajnici je  na spomenik borcima poginulim u Odbrambeno-otadžbinskom ratu vijence su položili delegacije Skupštine opštine i opštinske Boračke organizacije.

Janjetović je izjavio Srni da su Kostajnica i njeni građani dali veliki doprinos odbrani zapadnih granica Republike Srpske.

On je naveo da su u granatiranju opštine poginula tri civila Janjka Kukrika, Milan Mijuk i Hata Bešić, dok su Kostajničani Boško Maksimović i njegov sedamnaestogodišnji sin Dražen poginuli u Novom Gradu, a vojnih gubitaka nije bilo.

Prema njegovim riječima, pričinjena je materijalna šteta koja je procijenjena na 40 miliona KM.

-Međutim, granica je ostala na rijeci Uni, a neprijateljske strane nisu prešle na teritoriju opštine i mi smo se danas okupili da odamo počast svima koji su odbranili zapadne granice Republike Srpske - rekao je Janjetović.

Predsjednik opštinske Boračke organizacije Miroslav Marinković istakao je da je 18. septembar jedan od najznačajnijih datuma u istoriji Republike Srpske, jer „da su hrvatske oružane snage prešle rijeku Unu, teško bi se zaustavile i do Banjaluke“.

On je istakao da su u odbrani Kostajnice učestvovali borci iz ove opštine, Prijedora, Kozarske Dubice i Novog Grada.

-Posebno bih naglasio da su borci treće dobi odigrali veliku ulogu jer su znali koga i šta brane. Veliku zahvalnost treba odati i komandantu odbrane grada i Borbene grupe Balj Dušanu Đenadiji - naveo je Marinković.

Zoran Predojević, koordinator boračkih organizacija regije Prijedor, istakao je da je odsudna odbrana bila u Kostajnici.

-Da je Kostajnica pala, vjerujte da bi pao kompletan zapadni dio Republike Srpske i mi danas ne bismo stajali ovdje i zato ne smijemo dozvoliti da zaboravimo sve te borce, i žive i mrtve, koji su svojim tijelima štitili nejač i civile iza svojih leđa - rekao je Predojević.

On je dodao da za agresiju regularne hrvatske vojske još niko nije odgovarao.

Banjac: Bitka pokazala jedinstvo

Predsjednik Narodne partije Srpske Darko Banjac rekao je danas da je bitka za odbranu zapadnokrajiških opština od hrvatske agresije 1995. godine pokazala jedinstvo naroda, vojske i policije.

-Da smo tada poraženi pitanje je da li bi uopšte postojala Republika Srpska, i tada smo dokazali da smo jedinstveni najjači - rekao je Banjac novinarima u Kozarskoj Dubici.

On je naglasio da je hrabrost srpskog naroda i vojske „polomila zube“ višestruko brojnijem neprijatelju i potvdrila postojanje Republike Srpske“.

-Pokazali smo značajno brojnijem neprijatelju iz Hrvatske, koji je ohrabren zločinačkim akcijama „Olujom“ i „Bljeskom“, gdje su ubijali goloruk srpski narod, pokušao da svoj krvnički pohod nastavi i u Kozarskoj Dubici, ali i dalje u Srpskoj, čak im ni pomoć takozvane Armije BiH nije ništa značila - rekao je Banjac.

On je dodao da je cilj Hrvatske i Zagreba bio rješavanje srpskog pitanja i da poslije Dubice dođu do Banjaluke i dalje do Drine.

-Slava svim herojima koji su položili živote da danas u miru budemo ovde, svoji na svome - poručio je Banjac.

Borenović: Velika srpska pobjeda

-Obaveza srpskog naroda je da obilježava i vječno pamti septembar 1995. godine, kada je Republika Srpska odbranjena na svojim zapadnim granicama - poručio je predsjednik PDP-a Branislav Borenović u Kozarskoj Dubici.

Dodao je da je današnji dan „jedan od najvažnijih datuma u novijoj istoriji Republike Srpske, kada se sjećamo i molimo za sve koji su prije 27 godina dali život za odbranu Republike Srpske na njenim zapadnim granicama“.

-Zahvalni smo hrabrim vojnicima, policajcima i narodu koji je odbranio otadžbinu na području Kozarske Dubice, Novog Grada i Kostajnice - rekao je Borenović.

Borenović je istakao da je to velika srpska pobjeda, prvenstveno zbog odbrane granica Srpske, ali i što ova odbrana znači poraz hrvatske vojske, ohrabrene nakon zločinačkih akcija „Oluja“ i „Maestral“, saopšteno je iz PDP-a.

-Republika Srpska je nakon pada Mrkonjića, Šipova, Jajca, Petrovca, Ključa i drugih opština još jednom napadnuta od strane udruženih snaga HVO i takozvane Armije BiH, ali im nije uspjelo da prodru na zapad Srpske - naveo je Borenović i rekao da je žalosno što Hrvatska slavi svoje zločinačke akcije u kojima je ubijeno više hiljada ljudi, a prognano više stotina hiljada.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.