Vlada Srbije proglasila šest crkava za spomenike kulture
BEOGRAD - Vlada Srbije donijela je odluku da se šest crkava proglase za spomenike kulture: crkva Blažene deve Marije u Zemunu, Grkokatolička crkva u Kucuri, Evangelističko Hrišćanska crkva A.V. u Vrbasu, crkva Uspenja Bogorodice u Vukoni, crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Cvetulji i crkva Prenosa moštiju Svetog Oca Nikolaja u Vrelu, saopštili su iz Ministarstva kulture.
Kamen temeljac za crkvu Blažene deve Marije u Zemunu položen je 1785. godine, a 1794. godine je stavljen pod krov, javlja Tanjug.
Obnovljena je 1817. godine, a temeljno restaurirana sredinom 19. vijeka. Ovaj spomenik kulture ima kulturno-istorijske i arhitektonsko-urbanističke vrijednosti u kontekstu beogradskog spomeničkog naslijeđa, predstavlja markantno obilježje i značajnu spomeničku vrijednost prostorne kulturno-istorijske cjeline Staro jezgro Zemuna, koja je proglašena za kulturno dobro od velikog značaja za Republiku Srbiju.
Grkokatolička crkva u Kucuri, posvećena Uspenju Presvete Bogorodice, podignuta je 1792. godine u klasicističkom stilu, sa baroknim uticajima koji su vidljivi na zvoniku crkve. Ikonostas, naslikan 1813. godine, rad je Arse Teodorovića, jednog od najznačajnijih slikara srpskog porijekla u razdoblju klasicizma.
Slikarska djela Arse Teodorovića, koja se nalaze u Grkokatoličkoj crkvi u Kucuri, predstavljaju važno kulturno i istorijsko naslijeđe, posjeduju značajan umjetnički kvalitet i važni su za istraživanja slikarstva 19. vijeka u Vojvodini.
Izgradnja Evangelističko Hrišćanske crkve u Vrbasu započeta je 1816. godine, a dovršena 1820. godine, a crkva ima stilske karakteristike klasicizma što je tipično za objekte podignute u prvim decenijama 19. vijeka. Zbog veoma zanimljive obrade fasade, kao i enterijera, crkva posjeduje veliku arhitektonsku i kulturno-istorijsku vrijednost i spada među najznačajnije protestantske crkve u AP Vojvodini.
Crkva Uspenja Bogorodice u Vukoni sagrađena je 1905. godine prema projektu čuvenog srpskog arhitekte Svetozara Ivačkovića. Svojom konstrukcijom i skladno obrađenim fasadama on objedinjuje ključne elemente neovizantizma svedočeći o arhitektonskim stremljenjima krajem 19 vijeka i oživljavanju srpskog nacionalnog stila.
Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Cvetulji podignuta je u prostranoj porti, na uzvišenju na kome se sve do 1884. godine nalazila druga po redu crkva brvnara u tom selu s početka 19. vijeka. Crkva je uobličena u skladu sa bogoslužbenom praksom i potrebama vjernika prema modelu koji je razvijan krajem 19. vijeka na teritoriji Srbije. S obzirom na svoje kulturno-istorijske i graditeljske vrijednosti crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Cvetulji je od posebnog kulturnog i istorijskog značaja.
Crkvu Prenosa moštiju Svetog Oca Nikolaja u Vrelu sagradio je Todor Todorović, najpoznatiji neimar koji je radio u sjeverozapadnoj Srbiji sredinom 19. vijeka. Nastao po ugledu na sakralni arhitektonski uzor iz prestoničkog Beograda, vrelački hram svjedoči o tome kako se mijenjalo tradicionalno graditeljsko naslijeđe dominantno u zapadnim krajevima Kneževine Srbije. Posebnu spomeničku vrijednost ima ikonostas koji svojim likovnim rješenjima i plastičnim ukrasom predstavlja jedno od najboljih ostvarenja slikara Lazara Krdžalića.
U unutrašnjosti je ostvaren harmoničan odnos konstruktivnih i dekorativnih elemenata, zbog čega, uz pokretna dobra koje baštini, spomenik kulture predstavlja vrijednu umjetničku i kulturno-istorijsku cjelinu. U spomeniku kulture se čuva zlatotkana plaštanica, izrađena srmom na kadifi koja je nagrađena na svjetskoj izložbi u Parizu. Crkvenu riznicu upotpunjuje 40-ak bogoslužbenih knjiga iz 18. i 19. vijeka, od kojih se izdvaja Prolog priližen vrelačkom hramu 1795. godine.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
