Opus slavnog Đorđa Lobačeva objavljen u pet albuma: Spomenik ocu srpskog stripa
BEOGRAD - Objavljivanjem pete knjige sabranih djela izdavačka kuća “Makondo” kompletirala je opus pionira srpskog i jugoslovenskog stripa, legendarnog Đorđa Lobačeva.
Knjige su hronološki ispratile njegov rad od najranijeg, nikad objavljenog, stripa nacrtanog svojoj budućoj supruzi, preko burnih tridesetih, ratnih i poslijeratnih godina, pa do posljednjih radova koje je namijenio srpskoj djeci u godinama neposredno pred smrt. Sabrana djela se izdaju po zamisli Zdravka Zupana iz 2014. godine, a članovi redakcije su Irina Atanasijević, Kristijan Relić i Zoran Stefanović.
Digitalnu restauraciju radio je Miroslav Tanasijević, a likovno oblikovanje Ivica Stevanović.
Od prve do posljednje pete knjige na 1.286 strana u tvrdom povezu, publika je upoznata sa svim radovima velemajstora domaćeg stripa. Propraćen je period od prve faze Lobačevljevog bavljenja stripom, pokušaja reinterpretacije američkog stripa u tadašnjoj Kraljevini Jugoslaviji, do stvaranja jedinstvenog avanturističkog serijala o “Plavoj pustolovki” u čak šest epizoda, objavljenih od 1937. do 1939, u kojima je okrenuo standarde kriminalističkog žanra, samom činjenicom što je za glavnog junaka postavio djevojku. Potom stižu pokušaji da se stvori autentičan domaći strip temat obradom romana Janka Veselinovića “Hajduk Stanko”.
- Značaj “Hajduk Stanka” nije samo u tome što je to prvi jugoslovenski strip sa nacionalnom temom, već zato što je pokazao da ovde mogu da se pronađu teme za stripove - izjavio je Lobačev mnogo godina kasnije.
Uspjeh “Hajduk Stanka” bio je ogroman, a ubrzo sve novine počinju da objavljuju stripove, pojavljuju se i prve specijalizovane strip revije koje, pored američkih stripova, donose i veliki broj radova domaćih crtača koji će se brzo razviti u prave majstore. Tako u Beogradu u svega nekoliko godina radi grupa autora kasnije nazvanih “beogradski krug” (Lobačev, Kuznjecov, Solovjev, Navojev, Žedrinski, Ranhner, Lehner, Janković, Šenšin, Marković) kojim dominiraju ruski emigranti i koji će na velika vrata uvesti strip u Jugoslaviju.
Sabrana djela obuhvataju radove posvećene njegovoj ruskoj otadžbini, strip obrade Vernovog “Carevog glasnika” i Puškinovog “Dubrovskog” te stripove inspirisane našom epskom tradicijom poput: “Ženidba cara Dušana” (1938), “Propast grada Pirlitora” (1939), “Baš-Čelik” (1939), “Čardak ni na nebu ni na zemlji” (1940), “Baron Minhauzen” (1940), “Pepeljuga”, (1940), “Čarobnjak iz Oza” (1941) i ratni i zbog narodnog otpora zabranjivani “Biberče” (1942 - 1943).
Ovih pet knjiga su jedan od najvažnijih reprinta klasičnog stripa u cijeloj Evropi, jer prikazuje same temelje modernog evropskog stripa. Milioni čitalaca u desetak zemalja su ovih 80 godina odgajani uz ova djela, a najveći dio sabranih u ovih pet tomova, po prvi put je digitalno restauriran i preštampan u vrhunskom izdanju. Brojni propratni tekstovi osvjetljavaju mnoge fenomene Lobačevljevog rada i važnosti njegovog djela za razvoj devete umjetnosti. Prije svega, objašnjeno je kako je drevna indoevropska, slovenska i srpska vjera sačuvana u obliku moderne popularne kulture za čitaoce u Kraljevini Jugoslaviji, kako su, zatim, ovi stripovi krajem 1930-ih uveli srpsku tradiciju kao važan žanr moderne vizuelne literature u svjetsku popularnu kulturu. Kako je po “Baš-Čeliku” i “Biberčetu” Vojislav Nanović snimio u saradnji sa Lobačevim i Stanislavom Vinaverom film “Čudotvorni mač” i druga zanimljiva saznanja.
Lobačevljevi stripovi, gledano iz današnje perspektive, možda dijele naivnost vremena, ali su domaćem stripu ostavili u nasljedstvo vrhunske crtačke i narativne standarde. Zbog toga je Lobačev i nazvan “ocem srpskog stripa”, a jedna beogradska škola stripa nosi njegovo ime.
Biografija
Đorđe Lobačev rodio se 1909. kao Jurij Pavlovič Lobačev u Skadru gdje je njegov otac bio ruski konzul. Poslije Oktobarske revolucije, porodica dolazi u Novi Sad, da bi nakon smrti roditelja Lobačev 1922. stigao u Beograd. Tu završava Prvu rusko-srpsku gimnaziju, a potom i istoriju umjetnosti na Filozofskom fakultetu. Svoj prvi strip nacrtao je kao novinski oglas za parfimerijsko preduzeće “Kašiković”, da bi kasnije za “Politiku” uradio strip “Krvavo nasledstvo”. Za vrijeme Informbiroa protjeran je sa porodicom u Rusiju, ali početkom 70-ih ponovo počinje sarađivati sa domaćim izdavačima. Umro je u Sankt Peterburgu 2002. godine.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
