Objavljen roman “Orlov presto” Fuentesa na srpskom jeziku
BEOGRAD - Izdavačka kuća “Tanesi” objavila je prvi prevod na srpski jezik klasika latinoameričke književnosti, roman “Orlov presto” slavnog meksičkog pisca Karlosa Fuentesa.
Jedan od najznačajnijih pisaca Meksika i Latinske Amerike Fuentes (1928-2012) ovim djelom pokazao je svu svoju virtuoznost i sposobnost da je svaki roman različit od prethodnih. Radnja romana bavi se političkom fikcijom jer je pisan iz perspektive 2003. godine o meksičkim predsjedničkim izborima 2024. godine.
Naime, naslov romana “Orlov presto” je simboličan izraz za fotelju predsjednika Meksika, dok je država pod sankcijama zato što je odbila da učestvuje sa vojskom SAD u okupaciji Kolumbije u borbi protiv narko-kartela i što ne prihvata cijenu nafte koju zahtijevaju Amerikanci.
Kazna stiže u vidu gašenja satelita za komunikacije koji je iznajmljen od Amerikanaca tako da Meksiko ostaje bez telefona, računara, televizije i svih mogućih medija. Jedini način da protagonisti borbe za predsjednički položaj komuniciraju jesu pisma.
Cijeli roman sastoji se iz razmijenjenih pisama. Iz njihovog sadržaja vidimo svu korupciju, laži, ucjene i prevare koje se koriste da bi se stiglo do najvišeg položaja. Jedna sumorna slika političke scene aktuelna danas koliko i juče i ne samo u Meksiku.
Fuentes je zajahao vrh talasa dramatičnih književnih i političkih transformacija kao jedan od lidera talasa latinoameričke književnosti u vremena kada je Fuentes sebe i savremenike poput Gabrijela Garsije Markesa ubrajao u glas nemoćnih ljudi koji žive pod despotskom vlašću.
Sam autor je u jednom od intervjua roman “Orlov presto”, napisan u poznom dijelu njegove karijere kada je već postao zvijezda globalne književnosti, nazvao žestokom satirom, a ne djelom proroka, iako nije isključio ni tu mogućnost.
- “Orlov presto” je satira. Satira ne poznaje sažaljenje. To je knjiga koja ne nastoji da prorokuje, već da progoni čitaoca. Nadam se da se priča ovog romana neće dogoditi, ali bojim se da će to biti proročanstvo, jer egzorcizam može postati proročanstvo - govorio je Fuentes.
Sam autor, jedna od mitskih figura latinoameričke književnosti prošlog vijeka, sebe je za života opisivao kao premodernističkog pisca koji je koristio samo olovke, pera i papir uz pitanje: “Da li je riječima potrebno nešto više”. Prilikom govorenja o svom procesu pisanja isticao je da prije nego što otpočne sa pisanjem sebi postavi još jedno pitanje: “Za koga ja to pišem”.
Jednaku pažnju medija privlačili su njegovi politički i društveni stavovi, često u žestokoj kontradiktornosti sa stavovima koje je iznosio u svojim djelima. Tokom života je bio istaknut kritičar Institucionalne revolucionarne partije, stranke koja je vladala Meksikom od 1929. pa sve do izbora Visentea Foksa 2000. godine.
Kritikovao je i nesposobnost Meksika da se spriječi trgovina drogom i javno iznosio simpatije prema zapatističkoj vojsci nacionalnog oslobođenja. Fuentes je takođe bio kritičan prema politici SAD, posebno prema suprotstavljanju Ronalda Regana Sandinistima.
“Tajms” je opisao Fuentesa kao modernog liberala, primjećujući da kritikuje ekscese i ljevice i desnice, ali da bez problema živi u hedonističkom stilu pripadnika više klase.
BIOGRAFIJA
Fuentes je rođen u Panama sitiju, od majke Berte Masijas i oca Rafaela Fuentesa, koji je kasnije postao meksički diplomata.
Kako se porodica selila zbog očeve karijere, Fuentes je svoje djetinjstvo proveo u nekoliko prestonica Latinske Amerike, što je bilo iskustvo koje mu je kasnije po sopstvenom priznanju pomoglo da se bolje kritički osvrne na Latinsku Ameriku od 1934. do 1940. godine. Među njegovim najpoznatijim djelima su “Smrt Artemija Kruza” (1962), “Aura” (1962), “Stari gringo” (1985) i “Kristofer nerođeni” (1987). Preminuo je 2012. u Sjudad de Mehiku, kada je imao 83 godine.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
