Legendarni strip u izdanju “Golkonde”: Divlji zapad na evropski način

Branislav Predojević
Legendarni strip u izdanju “Golkonde”: Divlji zapad na evropski način

BANjALUKA - Izdavačka kuća “Golkonda” započela je jedan od izdavačkih poduhvata decenije na srpskom tržištu, objavljivanjem integral albuma legendarnog vestern stripa “Džeri Spring”, na srpskom jeziku.

Jedan od prvih evropskih vesterna stvorio je jednako slavni belgijski umjetnik Žižu, a njegovo djelo postalo je klasik unutar devete umjetnosti, sa ogromnim uticajem na buduće generacije strip-stvaralaca.

Prvobitno objavljen u “Spiro” magazinu serijal je debitovao 4. marta 1954. i vrlo brzo je stekao ogromnu popularnost kod publike širom kontinenta. Sam Žižu je u doba stvaranja ovog vesterna već bio afirmisan umjetnik, poznat po svom radu na serijalu “Spiru i Fantazio”, ali je ovo bio njegov projekat u koji je on unio iskustva iz vlastitog života i dugogodišnjeg kaljena zanata tokom rada u “Spirou”, donoseći potpuno autentičnu poetiku i unikatan crtački stil u vestern strip.

Žižu je, preciznije rečeno, ovim stripom donio stvarniji život zapada, sa pravim ljudima od krvi i mesa, pomno vodeći računa od detaljima, a njegov junak Džeri i njegov vjerni pomoćnik Pančo unijeli su nov pristup, razbijajući šablonizirane scenarističke narative američkog vesterna. Atmosfera divljeg zapada prikazana je dosta vjernije stvarnosti, ljudska strana priča je veoma važna, a glavni heroj ne samo da ima meksičkog pomoćnika, već se otvoreno bori protiv ropstva i istrebljenja Indijanaca. Spring je i dalje bio savršen, besprijekoran heroj, ali ostatak glumačke ekipe više nije bio strogo podijeljen na heroje, žrtve i zlikovce, a Indijanac više nije bio bezlična krvoločna figura kakva je često bila prikazivana u ranijim stripovima.

Realizam i duhovitost scenarija nadograđeni su fantastičnim crtežom Žiza, u kojem dominiraju oštre linije, kontrast sjenke i svjetlosti, naglašena upotreba prirodnih pejzaža i snažna dinamika tabli nalik filmskoj montaži.

Strip je stekao ogromnu popularnost i tokom autorovog života objavljen je ukupno 21 album uz bezbrojne reprinte. Mnogi njegovi savremenici su ga visoko cijenili, a tokom karijere podučavao je velikane poput Frankena i Mebijusa i brojnih drugih umjetnika. Čuveni crtač Tibo, koji je veći dio svoje karijere radio za rivalski časopis “Tintin”, rekao je da ako se Erže smatra Bogom Ocem, onda je Žize nesumnjivo kum.

Na domaćem tržištu “Džeri Spring” je objavljivan u revijama poput “Stripoteke” “Superstripa” ili “Giganta”, ali nikad u izdanju koje zaslužuje njegov kreativni i istorijski kvalitet. Sada “Golkonda” ima jedinstvenu priliku da ispravi ove propuste ovom serijom integrala, a prva knjiga sadrži prve četiri epizode “Tajna napuštenog rudnika”, “Napušteni ranč”, “Srebrni mjesec” i “Šivaće mašine i revolucija” te brojne tekstualne dodatke i crteže. Sve su objavljene u crno-bijeloj varijanti, kako je pokojni umjetnik insistirao i u kojoj je njegov majstorski stil najbolje dolazio do izražaja.

Biografija

Strip-umjetnik Žozef Žilen poznatiji kao Žiže rođen je 13. januara 1914. u Belgiji, a preminuo je 19. juna 1980. u Versaju, Francuska.

Smatra se jednim od osnivača frankofanskog stripa, najpoznatiji po radu na stripovima “Spiru i Fantazio” i “Džeri Spring”. Jedan je od nekoliko evropskih crtača stripova, koji se sa jednakim uspjehom okušao i u realističkom i u humorističkom stripu, razvijajući pri tome prepoznatljiv grafički stil. Njegovi najpoznatiji učenici i sljedbenici u domenu humorističkog stripa su Andre Franken, Moris, Vil, Pejo i Žan Roba, a u realističkom stripu Žan Žiro Mebijus, Žan-Klod Mezjer i Gi Muminu.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.

© AD "Glas Srpske" Banja Luka, 2018., ISSN 2303-7385, Sva prava pridržana