“Bijesni Rolando” Lodovika Ariosta objavljen u biblioteci “Atribut”: Ep u izdanju dostojnom svoje veličine
BANjALUKA - Slavni ep renesansnog književnika Lodovika Ariosta “Bijesni Rolando” svjetlost dana u novom ruhu ugledao je u izdavačkoj kući “Besjeda” iz Banjaluke, gdje je objavljen kao 21. izdanje u okviru njihove biblioteke “Atribut”.
Jedan od kamena temeljaca moderne evropske književnosti, originalno objavljen u tri izdanja od 1516. do 1532. godine, objavljen je na impresivnih 1.140 stranica, kao prva knjiga štampana u BiH na biblijskom papiru, uz vrhunski prepjev urađen u više od 4.800 strofa podijeljenih u 46 pjevanja.
Urednik Biblioteke “Atribut” Milan Milošević za “Glas Srpske” kaže da je “Bijesni Rolando” izabran, osim naravno njegove kulturološke i istorijske vrijednosti za evropsku književnost, kako bi publika nesklona klasicima imala argument manje u pravdanju njihove dostupnosti.
- Kad je uređivački odbor biblioteke “Atribut” razmatrao činjenicu da se mora prirediti neko višefunkcionalno djelo, nešto o čemu će se malo više žamoriti po kulturnim kuloarima, a čiju vrijednost neće moći opovrgnuti nedoučeni zavidnici, izbor je pao na “Bijesnog Rolanda”, italijanski renesansni ep i dio svjetske književne baštine. Pri izboru djela koje ćemo za “Atribut” priređivati nikad nam nije u mislima mastan honorar ili akademska referenca, već istinska potreba kulture u čije trudbenike se upisujemo. Publika, kojoj ne podilazimo i uglavnom je iritiramo zbog te navike, ne čita klasike. Izdavanjem “Rolanda” smo im jedan argument izbacili iz rukava: dostupnost klasične književnosti usljed slabog finansijskog stanja - rekao je Milošević.
Za ovo izdanje klasika italijanske književnosti na srpskom jeziku, pripremano skoro tri godine, iskorišten je prepjev profesora Dragiše Stanojevića, koji je uradio prevod “Rolanda” na srpski jezik krajem 19. i početkom 20. vijeka, da bi u posljednjih 100 godina njegovo djelo takođe postalo neka vrsta klasika za sebe, što je po riječima izdavača bio dodatni motiv i čast da prirede ovo izdanje.
- Prvobitno fascinirani umijećem koje je ovaj, danas zaboravljeni, prepjevavatelj pokazao na “Rolandu”, toliko nas je zanio da smo morali dozvoliti sebi taj luksuz da mu restauracijom prepjeva nakon 125 godina načinimo omaž. Kako će zainteresovani čitalac saznati iz Stanojevićevog obimnog pogovora (55 stranica), njegov impresivni rad (preko 4.800 otava strofa sa rimovanim akcentima) najlakše je bilo prevesti (za šta mu je bilo potrebno pet i po godina). Objaviti ga i nositi se sa čaršijom, e to je trebalo umjeti. Čistiji prepjev ove zahtjevne forme vjerujem da ne postoji, zato sam se i toliko založio oko objavljivanja “Bijesnog Rolanda”. Akcenti (preko 70.000 znakova) ometaju koncentraciju, ali njih je savršen sluhista kao što je to bio Stanojević postavljao više iz hira. Prvo, da bi pjesnicima srpskim pokazao šta znači pravilno stihovanje, drugo, da bi nabijeđenim akademicima što ne poznaju akcente “vadio mast” - kaže Milošević.
Samo izdanje ima izuzetan grafičko-tehnički kvalitet, koji djeluje impresivno, ali Milošević smatra da će kvalitet rukopisa iz 16. u 21. vijeku ipak pronaći publiku spremnu da pročita ili kupi skoro 1.200 stranica u luksuznom pakovanju.
- Imati iluzija u ovom mom poslu je pohvalno i ljudski, ali i škodljivo po moždanu masu, tako da se ne zavaravam nadama otkad sam na poziciji urednika Biblioteke “Atribut”. Čitaoci neće nahrupiti u knjižare koje drže do svog dobrog glasa po primjerak “Rolanda”, ali se nadam da će ovakav pokušaj približavanja klasika običnom narodu naći dovoljno odjeka u javnosti. Apelujem i na biblioteke da pribave svoj primjerak “Bijesnog Rolanda”, jer ga ovako cjelovitog, necenzurisanog i u dobrom stanju (mislim na premijerno izdanje iz 1897) nema mnogo ustanova na Balkanu, tek pokoja - zaključio je Milošević.
Za dizajn i izgled knjige pobrinula se ekipa iz štamparije “Grafid” sa Branislavom Ivankovićem na čelu, uz nesebičnu pomoć “Besjede” i Narodne i univerzitetske biblioteke Republike Srpske.
O autoru
Lodoviko Ariosto (1474-1533) italijanski je književnik koji je pisao stihove na latinskom i italijanskom, renesansne komedije i društvene satire, ali životno mu je djelo viteški ep “Bijesni Rolando”. U svojoj poemi Ariosto oživljuje fantastični srednjovjekovni viteški svijet i pretvara njegove legendarne junake u moderne ljude, sa strastima i osjećanjima renesansnog čovjeka. Djelo nema nijednog glavnog junaka, nijedne glavne radnje, već opisuje ljubav, gospe, borbe, vitezove, odnosno junake i zbivanja vezana uz imaginarnu arapsku opsadu Pariza u doba Karla Velikog, te u nizu glavnih i sporednih radnji razvija raskošnu sliku života u kojoj se nerazdruživo isprepliću mašta i realnost, prošlost i sadašnjost.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
