Arheolozi pohode dolinu Sane
Prijedor - Već petu godinu Muzej Kozare, republički Zavod za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa i Univerzitet u Kembridžu bave se arheološkim nalazištima u dolini rijeke Sane, na lokalitetu Zecovi.
Najnoviji dio istraživanja, koji je počeo juče, odnosi se na geoarheologiju. Pored ekipe sa Kembridža tu je i slovenački arheološki servis, koji radi na uzimanju uzoraka zemljišta u naselju Čarakovo, na lokalitetu Zecovi.
Arheolog Milenko Radivojac potvrdio je da istražuju bušotine oko rijeke Sane u potrazi za kulturnim slojevima da bi se upotpunila arheološka priča o gradini Zecovi.
- Mi smo do sada imali sistematska arheološka istraživanja još 1956, kada je Alojz Benjac potvrdio da se radi o najstarijoj kulturi tzv. vučedolskoj, koja seže negdje do 2000. godina prije n.e. - rekao je Radivojac.
On je dodao da je u prošlogodišnjoj kampanji otkriveno nekoliko novih lokaliteta, odnosno kuće koje su postojale u Zecovima i na Topića brdu.
- Hemijskom analizom C-14 koja je obavljena na Kembridžu, potvrđeno je da je kuća na dva i po metra dubine stara oko 2.200 godina, što potvrđuje ranije Benjčevu teoriju, da su elementi otprilike iz 360. godine prije n.e. što znači da pripadaju mlađem željeznom dobu - istakao je Radivojac.
Tonko Rajkovača sa Arheološkog odjeljenja Kembridža potvrdio je da su se u ovim istraživanjima fokusirali na geoarheologiju, pokušavajući da objasne uopšte nastanak sanske doline i vezanost ove doline sa lokalitetom Zecovi.
- Po prvim pretpostavkama, u nekim donjim horizontima imaćemo i elemente neolitske kulture, a suština je da definišemo korito rijeke Sane i da ga sagledamo u onom vremenu kada je nastao grad. U ovim bušotinama pokušavamo da nađemo organske uzorke kojima ćemo da potvrdimo starost korita i vegetaciju toga vremena - rekao je Rajkovača.
Čarli Frenč sa Kembridž univerziteta je dodao da će na osnovu mineroloških i drugih uzoraka pokušati da rekonstruišu cijelo prakorito rijeke Sane.
- Ova dva naselja pripadaju kasnom neolitu Topića brdo i Zecovi, to je evidentno, ali se ne zna ništa o tome čime se stanovništvo bavilo. Tako da ćemo na osnovu toga što ćemo naći moći da ustanovimo kojim su se poslovima bavili, koje su kulture uzgajali. Analizom C-14 moći ćemo da rekonstruišemo kakva je bila vegetacija, da li se riječ o žitu, ječmu, grašku i zato nam je potrebno da rekonstruišemo granule polena - rekao je Finč.
On je potvrdio da je ovo područje sa geoarheološkog aspekta potpuna nepoznanica tako da su ova istraživanja u funkciji popunjavanja arheološke karte Evrope.
Arheolozima u kampu prilikom uzimanja uzoraka narednih dana pomaže arheološki servis iz Sevnice "Arhej". Istraživanja su dio projekta Geoarheološka istraživanja područja oko rijeke Save i njenih pritoka.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
