Književnik Gojko Božović o novoj zbirci “Dok tonemo u mrak”: U pjesmama iznova proživljavamo uzburkani svijet
BANjALUKA - U pesmama možemo da obuhvatimo i izrazimo, iznova proživimo i možda prvi put razumemo taj uzburkani svet koji se menja pred našim očima i koji nestaje pod našim nogama.
Riječi su književnika Gojka Božovića koji je za “Glas Srpske” govorio o novoj knjizi poezije “Dok tonemo u mrak”, koja je objavljena krajem prošle godine u izdanju Narodne biblioteke “Stefan Prvovenčani” iz Kraljeva. U ovom razgovoru Božović je govorio i o izdavaštvu te o planovima izdavačke kuće “Arhipelag” čiji je glavni urednik.
Ispričao je da je trenutak u kome se govori i u kome se misli, trenutak u kome se mijenja ljudska sudbina i trenutak koji se mora zapamtiti ono što ga je više od svega zanimalo u pjesmama iz knjige “Dok tonemo u mrak”.
- U pesmama iz 2000-ih godina bavio sam se odjekom mita u savremenom jeziku i mišljenju, kao i našim sposobnostima da u ovakvim vremenima oblikujemo priče dugog trajanja. To je predstavljeno u knjizi mojih izabranih pesama “Tiha zverka podneva” iz 2019. Nisam napustio ta poetička iskustva, ali sam se u pesmama iz knjige “Dok tonemo u mrak”, koje su nastajale u poslednjih pet godina, više okrenuo svakidašnjim iskustvima i događajima - rekao je on.
Istakao je da su pjesme iz ove knjige narativnije nego ranije, te da je svaka od njih jedna moguća i zaokružena priča o nekom iskustvu, događaju ili emociji. Kako je kazao nisu najbolja vremena za planiranje, ali ipak u narednom periodu priprema novine.
- Dok god planira, čovek se ne miri i ne pristaje. Nameravam da završim knjigu o srpskoj prozi, sa esejima o Kišu, Pekiću, Paviću, Tišmi i Seleniću - kazao je Božović.
U nastavku razgovora pričali smo o izdavaštvu i izazovima koje je pred ovu oblast stavila pandemija.
- Pandemija je produbila i ogolila sve postojeće probleme. Izdavaštvo tu nije nikakav izuzetak. Posledice su ogromne u političkom i društvenom, ekonomskom i kulturnom, da ne govorimo u psihološkom smislu. U izdavaštvu su dve stvari najvidljivije. Jedno je smanjen broj izdanja, a istovremeno je, pogotovu usred glavnih talasa pandemije, smanjena i potražnja. Drugo je nestanak književnog i kulturnog života, u nekim periodima potpun, u nekim značajan - naveo je on.
Prema njegovim riječima bez književnog i kulturnog života u punom smislu i izdavaštvo i čitaoci imaju suštinski problem.
- Velike krize, bez izuzetka, nalaze odjek i u književnosti. Rukopisa ima mnogo, važno je među njima napraviti odgovoran izbor. A nema nikakve sumnje da će ovo vreme imati važan izraz u književnim delima, uostalom, tog odjeka već ima u nizu pesama, eseja i analiza - rekao je Božović.
Dodao je da “Arhipelag” planira nove knjige i održavanje stalnog kontakta sa čitaocima.
- Ove godine, u maju, navršava se 15 godina rada “Arhipelaga”. Bile su to uzbudljive godine ispunjene knjigama i događajima, susretima i razgovorima sa čitaocima. Knjige su bile bolje od godina u kojima su pisane, objavljivane i prvi put čitane. Na temelju tih knjiga i dragocene podrške čitalaca nastavljamo dalje, u susret novim knjigama i novim događajima - ispričao je on.
Naglasio je da će među prvim knjigama biti objavljeni novi roman Jelene Lengold “Lakonogi dan”, nova knjiga eseja Veselina Markovića o književnosti i filmovima “Šarlotino dvorište”, te nova knjiga priča Mihajla Pantića i nova knjiga pjesama Tanje Stupar Trifunović.
- Pripremamo nove knjige u prestižnoj međunarodnoj ediciji “100 slovenskih romana”, izabrane priče klasika nemačke književnosti Alfreda Deblina, kao i izabrane pesme Čarlsa Simića, veliku retrospektivu poezije američkog pesnika srpskog porekla - kazao je Božović.
Dodao je da se među prevedenim knjigama nalazi i novela Ljudmile Ulicke u kojoj se govori o epidemiji ili “Antologija savremene rumunske priče”.
Ninova nagrada
Gojko Božović je kazao da su nagrade izgubile značaj koji su dugo vremena imale, ali da je i književna kritika izgubila značaj.
- To su loše vesti za čitaoce. Ima previše knjiga, nikada ih više nije bilo, a čitaocima niko ne pruža relevantne informacije o knjigama, lišene marketinškog sadržaja. U ovom trenutku jedina književna nagrada koja ima veći uticaj na tržište jeste NIN-ova nagrada za roman godine. Taj uticaj nije uvek isti, mnogo zavisi i od nagrađene knjige. Drago mi je da su romani u izdanju “Arhipelaga” zapaženi ove godine i od čitalaca i od kritike i od različitih žirija - zaključio je on.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
