RECENZIJA Prosjek dostojan šamara
Bilo bi zanimljivo naći se u koži režisera Antoana Fukoe na posljednjoj dodjeli “Oskara”, kada je shvatio kako se njegovi ambiciozni planovi oko istorijskog spektakla o ropstvu “Oslobođenje”, teškog 120 miliona dolara, ruše kao kula od karata zbog impulsivne odluke njegovog glavnog glumca i producenta Vila Smita da odbrani čast supruge sa nekoliko šamara po licu kolege i voditelja ceremonije Krisa Roka.
Da li se slavni glumac previše uživio u ulogu buntovnog roba Pitera ili je prosto u pitanju njegov kratak fitilj, ne znamo, ali činjenica je da je nakon toga Smit postao “persona non grata” u javnosti, a da je film nakon nekoliko bioskopskih projekcija u oktobru završio, uz tiho ignorisanje medija, na striming ponudi servisa “Epl”.
U svakom slučaju, iskusni Fukoa možda je i dobro prošao zahvaljujući Smitovom temperamentu, jer njegov film, bez obzira na impresivan budžet, velike ambicije, trendovski podobnu temu i veliku zvijezdu u glavnoj roli, nije ni blizu ostvarenja koje nudi kvalitet adekvatan velikim očekivanjima autora. Preciznije, više djeluje kao programski snimljen pamflet na datu temu nego kao profilisan autorski rad čovjeka koji u svojoj filmografiji ima remek-djela poput “Rezervnih ubica”, “Dana obuke” ili “Ekvilajzera”. Možda su namjere Fukoe i Smita bile motivisane plemenitom idejom da stvore kinematografski omaž sopstvenoj istoriji i bolnoj istoriji svoje rase u Americi, ali način na koji su realizovali scenario Vilijema Kolidža nije se pokazao kao najbolje rješenje za ostvarenje njihovih visokih ciljeva.
Naime, priča inspirisana istinitom sudbinom crnog roba po imenu Gordon (za potrebe filma promijenjeno u Piter), koji je tokom građanskog rata pobjegao na slobodu preko močvara Luizijane do grada Baton Ruža koji su držale trupe Unije, svojim insistiranjem na istorijskoj autentičnosti u startu je ograničila manevarski prostor autorskom timu. I da bude gore, dok se zaplet drži stvarne sudbine buntovnog Pitera, on funkcioniše pristojno, posebno tokom mučnog bjekstva preko močvare, gdje Fukoa postavlja ogoljen narativ kroz biblijski dvoboj dvije ličnosti, Piterove koja želi slobodu i okrutnog lovca na robove Fazela (Sem Foster) kao druge ličnosti koja tu slobodu vidi kao kraj sopstvenog postojanja. Problemi nastaju kada se Piter dočepa slobode, a film se iz egzistencijalne istorijske drame odjednom pretvori u fiktivni akcioni spektakl, u kojem dojučerašnji rob i bjegunac postaje ratni heroj koji put do svoj porodice krči puškom, bajonetom i američkom zastavom iznad sebe uz obilje prigodnih deklamovanja na temu slobode i demokratije.
Istina, vizuelno to djeluje dosta impresivno prikazano, potpuno u skladu sa reputacijom Fukoe kao majstora za akciju, ali dramaturški su ovi žanrovski prelazi izvedeni nelogično i konfuzno, što dodatno potcrtava pozadinski moralizatorski ton priče koji doslovno glavne karaktere u drugom dijelu filma svodi na karikaturalne figure, kvareći već formiranu percepciju o njima.
Raskorak između početnih ideja “Oslobođenja” i njihove realizacije na ekranu možda bi djelovao manji da je Fukoa imao kontrolu nad nastupom glavne zvijezde, ali, nažalost, nije, pa vidno smršali Smit (s jasno uočljivim oskarovskim ambicijama) svojim teatralnim i dramatičnim glumatanjem, kako priča odmiče, podsjeća na fanatičnog propovjednika abolicionizma koji dosadnim deklamovanjem o slobodi, dostojanstvu i Bogu baca u zapećak stvarnu tragediju i užas robovlasništva, više nego vjerodostojno prikazanog u prvom dijelu filma.
Ono što je ljudski element (scenario, režija i gluma) produkcije pokvario, donekle spasava tehnički segment, posebno isprana fotografija Ričarda Ričardsona i uvjerljiva kostimografija iako to, u krajnjem skoru, film samo drži u suvom prosjeku, nedostojnom, kako reputacije autora, tako i priče koju je želio da oživi na ekranu.
Ocjena 3
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
