Pola vijeka od premijere filma “Oslobađanje”: Surovi naturalizam koji je šokirao svijet VIDEO
LOS ANĐELES - Napeti triler o preživljavanju “Oslobađanje” režisera Džona Burmana prije pola vijeka stigao je u bioskope, šokirao publiku i kritiku te stekao kultni status čija slava i danas ne gubi na vrijednosti.
Radi se o jednom od filmova koji se, kada se jednom pogledaju, teško zaborave, poput “Gospodara muva” ili “Apoklipsa sada”, otkrivajući užase na koje su ljudska bića sposobna kada je njihov opstanak u pitanju.
Scenario je adaptirao južnjački pisac Džejms Diki, iz svog istoimenog romana, a radnja je smještena u državi Džordžija prateći priču o grupi gradskih momaka koju predvodi harizmatični Luis (Bert Rejnolds), koji vodi svoje prijatelje Eda (Džon Vojt), Bobija (Ned Biti) i Drua (Roni Koks) na putovanje kanuom niz planinsku rijeku, prije nego što njene brzake uništi izgradnja hidroelektrane.
Od samog početka filmom vlada nelagodna, trilerska atmosfera puna neizrečenih tenzija između gostujućih gradskih momaka i lokalnih mještana, a kada se grupa avanturista nađe u planini suočena sa parom brđana, film se pretvara u iskonski horor. Drua i Bobija zarobe dvojica mještana, pomoću oružja natjeraju Bobija da se skine, da bi ga jedan od od njih brutalno silovao u jednoj od najozloglašenijih scena u istoriji kinematografije. Luis izbija iz šume i ubija silovatelja lukom i strijelom. Drugi mještanin bježi, a četvorica prijatelja odlučuju da zakopaju tijelo ubijenog i nastave svojim putem, ali preživjeli brđanin je odlučan da se osveti uz surovu potjeru niz divlju rijeku.
Brutalno, naturalističko nasilje prikazano u filmu šokiralo je i gledaoce bioskopa i kritičare, dok su državljani Džordžije bili ogorčeni zbog njihovog prikazivanja kao poludivljih seksualnih prestupnika.
Za proslavljenog američkog kritičara Rodžera Eberta film je bio eksploatatorski senzacionalizam, koji je kroz svoj latentni sadizam toliko grub da je publika bila posramljena u bioskopu, ali je on ipak, bio u manjini, jer je film bio uspješan kod kritike i na blagajnama, gdje je uz budžet od dva miliona dolara zaradio oko 50 miliona. Treba pomenuti da je film imao tri nominacije za “Oskara” i pet nominacija za “Zlatni globus”, ali je za Akademiju ovo ipak bilo previše surovo u odnosu na “Kuma” i “Kabare”.
Burman je film zamislio kao svojevrsnu biblijsku parabolu o iskupljenju grijeha savremene civilizacije, pri čemu civilizovani junaci da bi preživjeli moraju odbaciti sva pravila te iste civilizacije. Riječ je i o djelu koje je sjajno pogodilo svijest vremena u kojem je snimljeno i ono kolektivno potisnuto u tom vremenu. Od ekološkog pitanja čuvanja mitske američke divljine, do straha od uznemirujućeg lica američkog društva, u kojem kao kontrapunkt obrazovanoj i liberalnoj srednjoklasnoj Americi stoje siromašni i konzervativni bijeli primitivci.
Režiser je okupio relativno nepoznatu grupu glumaca za snimanje, ali nakon ovog filma svi su oni potpuno zasluženo postali velika glumačka imena. Bilo je trenutaka na snimanju kada su se glumci bukvalno bili na ivici smrti. Brzaci rijeke Čatoga, gdje je film sniman, bili su vrlo opasni, a glumci u niskobudžetnoj produkciji primorani da sami rade vratolomije uz brojne povrede na snimanju.
Rejnolds, koji se za dlaku spasio utapanja, uz brojne povrede leđa, rekao je da ovo bilo nezaboravno iskustvo u svakom pogledu.
- Bilo je apsolutno ludo iskustvo. Ipak uspjeli smo i drago mi je da smo to uspjeli. Da li bih to ponovio? Ne bih ni za tri miliona dolara - rekao je on.
Rezultat ovog realizma i surovog snimanja je film koji djeluje uzbudljivo realistično i okrutno. Jednostavna priča samo je pojačala poruku da smo svi udaljeni samo otkucaj srca od preokretanja evolucijske priče i vraćanja na brutalnost životinja koje se bore za opstanak.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
