Kultni film slavi 60. rođendan: Momenat kada su “Bitlsi” postali zvijezde bioskopa

Rajko Vuković
Foto: Arhiva

LIVERPUL - Prije tačno 60 godina premijerno je prikazan filmski prvenac benda “Bitlsi”, kultno ostvarenje “Noć nakon teškog dana”, koji je označio novu fazu “bitlmanije” širom planete.

Premijera je tempirana na njenom vrhuncu u Americi, da bi bio dodatno kapitalizovan uspjeh i privučena publika izvan krugova ljubitelja muzike. Film je režirao Ričard Lester, dok su glavne uloge tumačili sami članovi grupe: Džon Lenon, Pol Makartni, Džordž Harison i Ringo Star, uz gostovanje profesionalnih glumaca i fanova benda. 

Prikazuje 36 haotičnih sati života članova grupe dok se pripremaju za televizijski estradni nastup, u momentu kada je popularnost benda dostigla vrtoglave visine histerije, što se sve odrazilo na radnju filma. 

“Bitlse” jure horde obožavalaca, putuju vozom, pojavljuju se na TV-u, bježe od policije i sviraju na televizijskom koncertu pred vrištećim fanovima “Bitlsa” iz stvarnog života i sve to i još mnogo toga nudi ova muzička osamdesetminutna komedija.

Alun Oven je izabran za scenaristu jer su članovi grupe bili upoznati sa njegovim pređašnjim radom i sa njegovom televizijskom predstavom “Nema tramvaja do ulice Lime”. Jedan od kreativnih motora grupe Pol Makartni jednom prilikom je prokomentarisao da je Alun Oven dobri duh ovog filma.

- Oven se intenzivno družio s nama i pazio da nam stavi svaku riječ u usta, koju smo izgovarali prije snimanja i mislim da je uradio vrlo dobar posao sa tim - rekao je Makartni. 

Napisao je scenario sa stanovišta da su “Bitlsi” postali zarobljenici sopstvene slave, a njihov raspored nastupa i snimanja postao je prilično kažnjavajući za sve članove grupe, što je režiser Lester iskoristio da napravi jednu vrstu filma potjere sa komičnim elementima.

- Generalni cilj filma je bio da predstavi ono što je očigledno postalo društveni fenomen u ovoj zemlji. Anarhija je prejaka riječ, ali kvalitet samopouzdanja kojim su “Bitlsi” odisali u smislu da mogu da se oblače onako kako su voljeli, pričaju kako su htjeli, razgovaraju s kraljicom kako su htjeli, razgovaraju s ljudima u vozu kako su htjeli... U društvu koje je još bilo zasnovano na privilegijama, kroz školovanje, po naglasku, po odijevanju, oni si bili prvi ljudi koji su ovo napali... Rekli su: “Ako želiš nešto, možeš to da učiniš” - rekao je Lester.

Ovo filmsko remek-djelo je urađeno pod režijskom palicom Ričarda Lestera, u tom momentu jednog od najtraženijih režisera epohe. Film je bio finansijski i kritički uspješan te je bio nominovan za dvije nagrade “Oskar”, uključujući i najbolji originalni scenario. 

Danas se smatra jednim od najuticajnijih muzičkih filmova, uopšte, nadahnjujući buduću hit televizijsku emisiju grupe “Mankis”, kao i video-spotove te razne druge niskobudžetne muzičke filmove, u kojima glume mnoge britanske pop grupe. 

Kao i kod većine predstavnika popularne kulture iz prošlosti, humor u “Noći nakon teškog dana” ne stoji uvijek onako kakav je bio 1964. godine, ali ipak postoje trenuci koji izgledaju iznenađujuće moderni u svojoj ironiji kao žilet secirajući duh vremena. 

Konkretno, liverpulski humor i haotična energija benda su u briljantnom kontrastu s likovima iz više klase iz filma. Komično, pretjerano anksiozni TV režiser u roli glumca Viktora Spinetija, koji stalno protestuje zbog buntovnosti, naglašava promjenu koja je definisala eru koju su “Bitlsi” predstavljali.

Britanski filmski institut ga je 1999. godine proglasio 88. najvećim britanskim filmom 20. vijeka, a 2022. godine čuvena kompanija “Kriterion” objavila je restauraciju filma u visokoj rezoluciji, tako da se danas “Noć nakon teškog dana” može vidjeti u svoj svojoj originalnoj crno-bijeloj viziji i mladalačkoj energiji, hvatajući neuništivu viziju najpopularnijeg benda svog doba.

Album

Pred premijeru filma objavljen je i istoimeni treći album “Bitlsa”, čiju je A stranu činio soundtrek pjesama iz filma.

Za razliku od prva dva albuma, svih 13 pjesama djelo su članova grupe, od čega je 12 napisao tandem Makartni - Lenon, dok je jedna djelo Džordža Harisona. Album je na mnogo nivoa bio odmak od prvobitnog zvuka grupe, sa više eksperimenta, upotrebe drugih instrumenta i ogromnim uticajem na rok scenu tog vremena. Iznjedrio je četiri singla i postao bestseler na top-listama širom planete.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.

© AD "Glas Srpske" Banja Luka, 2018., ISSN 2303-7385, Sva prava pridržana