Kultna komedija “Vruća sedla” slavi 50. rođendan: Bilo jednom na otkačenom Zapadu
LOS ANĐELES - Kultna komedija “Vruća sedla” slavi ove godine pola vijeka od premijere, a njen režiser Mel Bruks dobio je ove godine napokon “Oskara” za životno djelo.
Kultni film prikazan je početkom februara 1974. godine i postao je komercijalno najuspješniji film Bruksove karijere, jedan od filmskih bestselera sedamdesetih i komedija koja i danas uživa reputaciju jedne od najboljih parodija u istoriji Holivuda.
Originalno zamišljen kao kontrakulturna parodija na vestern, film je na satiričan i duhovit način ismijavao brojne stereotipe, ne samo kaubojskog žanra, već i američkog društva tog vremena od rasizma i ksenofobije do konzervatizma i korupcije.
Radnja se događa 1874. godine na Divljem zapadu kada korumpirani advokat Hedl Lamar (čiji lik tumači Harvi Korman) nastoji natjerati stanovnike gradića Rok Ridž da ga napuste kako bi ga otkupio i preprodao kao zemljište za trasu nove željeznice.
Protagonista, čiji lik tumači Klivon Litl, je šerif postavljen u grad sa ciljem da kao crnac izazove rasističku reakciju, ali koji se uprkos tome uz pomoć pijanog revolveraša Vejko Kida (čiji lik tumači Džin Vajlder) odlučuje suprotstaviti zlikovcima, a tu je čitava galerija bizarnih likova od njemačke pjevačice Lili Fon Štup (Madlin Kan) i glupog siledžije Monga do negativaca koji uključuju bande na motorima, “Kju-kluks-klan”, naciste i metodiste.
Sam Bruks je kasnije priznao da je scenario, koji su pisala petorica ljudi, bio pravi haos.
- “Vruća sedla” su manje-više napisana usred pijane tuče. Bilo nas je petorica koji smo glasno vikali da naše ideje budu unesene u film. Ne samo da sam ja bio najglasniji, već sam i imao pravo kao režiser da odlučujem šta će ući u scenario, a šta neće - rekao je Bruks.
Jednako tako imao je mnogo problema u vezi sa pronalaženjem glumačke postave. Njegov koscenarista Ričard Prajor, kome je namijenio glavnu ulogu bio je odbačen od strane studija zbog navodno prevelike sklonosti konzumiranju droga te je zamijenjen nešto slabije poznatim Litlom, kome će to postati najbolja uloga u karijeri. Punim pogotkom se pokazao i kasnije angažovani Džin Vajlder, koji će sa Bruksom nekoliko mjeseci kasnije sarađivati u još jednoj uspješnoj parodiji pod naslovom “Mladi Frankeštejn”. Scenario se, osim parodiranja vesterna i njegovih konvencija, isticao i svojom anarhoidnošću i rušenjem svih tabua Holivuda, a na kraju se završni obračun odigrava u studiju gdje se snimaju vesterni, da bi glavni junaci odjahali u zalazak sunca u limuzini.
Film je dočekan pomiješanim kritikama, uz brojne napade zbog ismijavanja tada još aktuelnih rasističkih i homofobnih predrasuda, ali je doživio ogroman uspjeh na bioskopskim blagajnama i postao najgledanijim holivudskim filmom godine.
Zaradio je 26,7 miliona dolara u bioskopima u prvom izdanju da bi kasnijom distribucijom stigao do bruto zarade od 119,5 miliona dolara, čime je postao tek deseti film, koji je do tada prešao granicu od 100 miliona dolara. Danas se smatra klasikom humorističkog žanra, a Bruks je zahvaljujući njemu i “Mladom Frankeštejnu” stekao reputaciju majstora filmske parodije.
Kritika
Bio je nominovan za tri “Oskara”, ali je očekivano ignorisan na dodjeli. Na agregatoru recenzija “Roten tomatos” film ima ocjenu odobravanja od 88 odsto na osnovu 68 recenzija, sa prosječnom ocjenom 8,10, dok na sajtu “Metakritik” ima ocjenu od 73 odsto na osnovu recenzija 12 kritičara, što ukazuje na generalno povoljne kritike.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
