"Indijana Džons i artefakt sudbine": Zbogom i hvala, profesore
Navodno je Stiven Spilberg, nakon prepuštanja režiserske pozicije za peti film u legendarnom serijalu "Indijana Džons" nazvanom "Indijana Džons i artefakt sudbine", dao vrijedan savjet svom nasljedniku Džejmsu Magnoldu, da mora cijeli film o Džonsu režirati kao da je trejler, tačnije rečeno, da film mora biti u pokretu od početka do kraja.
Nažalost, mlađi kolega nije u potpunosti prihvatio dragocjeni savjet, dopustivši da mu režiserski ritam u određenim dijelovima filma pada, što je uz nepotrebno isforsirano trajanje od dva sata i 30 minuta pokvarilo kompletan utisak o inače sasvim pristojnom oproštaju od najpoznatijeg filmskog arheologa u tumačenju uvijek pouzdanog veterana Harisona Forda.
Film počinje pričom o sukobu mlađeg Indijane sa nacistima tokom 1944. godine, tokom kojeg digitalno podmlađeni Indi i njegov prijatelj Bazil Šo (Tobi Džons) otimaju od Hitlerovih sljedbenika dio tajanstvenog uređaja nazvanog "artefakt sudbine", koji može kontrolisati protok vremena. Radnja skače nekih tri decenije naprijed, Indi je matori profesor koji predaje nezainteresovanim studentima hipi generacije, umoran i slomljen zbog gubitka sina, sprema se za penziju, ali njegovo kumče, Bazilova kćerka Helena (Fibi Bridžit-Voler), dolazi mu sa molbom da joj pomogne da pronađe drugi dio mašine koju traži Jirgen Foler (Mads Mikelsen), naučnik iz NASA i bivši nacista, koji želi da prepravi prošlost u korist Trećeg rajha. Iako na početku odbija novu avanturu, Indi se ipak hvata svojih ikoničnih simbola: biča, kožne jakne, torbe i šešira te kreće u novu avanturu širom planete. I dok avantura teče, Magnoldov film bez problema oživljava atmosferu originalne trilogije, kombinujući avanturu, akciju, romansu i horor u eksplozivnu mješavinu rođenu za mrak bioskopa. Problemi nastaju kada Magnold pokušava svom filmu dati potpuno nepotrebnu dramsku težinu kako bi ga prilagodio sopstvenom autorskom pristupu i ukusu modernijeg sloja publike, što neminovno dovodi do pomenutih usporavanja i narativnih komplikacija, razbijajući akcioni ritam i kvareći prepoznatljivu "perpetuum mobile" atmosferu stalne avanture.
I bez obzira na brojne posvete mitologiji serijala, Fordov neuništivi šarm, jako zabavnu Fibi, uvijek maestralnog Mikelsena kao negativca i sjajnu muziku nadahnutog Henka Vilijamsa, svaki put kad Indi uspori tempo baveći se dramskim dilemama, kvari se pozitivan utisak filma kao cjeline, jer niko ne želi da gleda dramski traktat o starosti ili životno-porodičnim promašajima arheologa na kraju karijere, već želi da ga gleda kako sređuje naciste i spasava svijet u svom šarmantno-mangupskom stilu. Srećom, veći dio filma funkcioniše u tom ključu i tada je zabava zagarantovana, malo nove digitalizovane, malo pažljivo dozirane nostalgične "pesnica i pištolj" akcije i Indijana Džons dobija sasvim respektabilan filmski oproštaj, dostojan ugleda prva tri filma i svakako daleko bolji od četvrtog "Indijana Džons i Kraljevstvo kristalne lobanje".
Možda je film podbacio na blagajnama, ali to više duguje pohlepi "Diznija" i pogrešno tempiranom marketingu nego sopstvenom (ne)kvalitetu. Naime, odluka "Diznija" da forsira pretjerano nostalgičan pristup u marketingu koštala ga je mlađe generacije publike, dok je odlazak Spilberga sa mjesta režisera udaljio dobar dio starih fanova, što ga je uz krajnje pogrešnu odluku da jedan suštinski žanrovski film premijerno predstave u Kanu, pred kritičarima sklonim arthaus ostvarenjima, koštalo nepotrebnih negativnih kritika, u startu kvareći pozitivnu percepciju filma kod šireg i neodlučnijeg sloja publike.
Brojevi sa blagajni ne mogu pokvariti uživanje u ovom više nego dostojnom filmskom oproštaju Harisona Forda od serijala koji ga je proslavio, ali ipak ostaje mali žal što posljednju avanturu čuvenog profesora nije pogledalo više gledalaca tamo gdje je za njega sve počelo. U mraku bioskopske sale, posljednjem istorijskom utočištu svih velikih avanturista.
Ocjena: 4
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
