Filmski klasik “Gvozdeni krst” dobija luksuzno 4K izdanje VIDEO

Brutalni ratni ep iz 1977. godine, u kojem glume Džejms Koburn, Maksimilijan Šel, Džejms Mejson i Dejvid Varner, po svom izlasku dočekan je napadom kritike i kontroverzama u vezi sa tematikom, ali je tokom prethodnih 46 godina stekao kultni status uz brojne poštovaoce širom planete.

Zasnovan na romanu njemačkog veterana Vila Hajnriha, jedini ratni film Sema Pekinpoa je intenzivna i beskompromisna priča koja prikazuje uzaludnost ratnog sukoba i rediteljevu fascinaciju pojedincima suočenim sa događajima izvan njihove kontrole.

Jedan od rijetkih filmova o Drugom svjetskom ratu ispričan iz perspektive njemačkog vojnika, prati vod pješadinaca u Rusiji 1943. godine, kada su snage njemačkog Verhmata desetkovane, uz početak povlačenja duž cijelog ruskog fronta.

Rolf Štajner (Koburn), njemački kaplar i dobitnik Gvozdenog krsta koji je postao razočaran Hitlerovom ratnom mašinom, ulazi u sukob sa ambicioznim aristokratom, kapetanom Stranskim (Maksimilijan Šel) koji želi da stekne slavu i zaradi Gvozdeni krst. Unutar šireg ratnog sukoba počinje lični rat dva čovjeka, jednog usamljenog heroja koji želi da preživi, i drugog, arogantnog i kukavice, koji želi da stekne vojnu slavu ne štedeći živote svojih podređenih.

Maestralno snimljen od strane kamermana Džona Kokiliona, sredinom sedamdesetih nakon Pekinpoovog neuspjeha na blagajnama sa filmovima “Bivši prijatelj Kid” i “Donesite mi glavu Alfreda Garsije”, što je uz njegovu dugotrajnu borbom sa alkoholizmom i kokainom dodatno pogoršalo njegovu reputaciju teškog umjetnika u Holivudu, film je dočekan na nož iako je u pitanju više nego ubjedljiv ratni ep. Pretežno sniman u tadašnjoj Jugoslaviji, uz brojne probleme njemačkih producenata sa finansijama i teško opijanje Pekinpoa na setu (navodno je pio do dva litra šljivovice dnevno), film u krajnjem zbiru briljira i kao ratni spektakl i kao drama o klasnim razlikama između običnog vojnika i oficirske elite.

Uprkos lošim izgledima, film je u februaru 1977. stigao u evropske bioskope, gdje je dobro prihvaćen od publike i kritike, dok su nakon američke premijere u maju kritičari tvrdili da je film samo još jedan dokaz koliko je Pekinpo nisko pao, uz prilično loš odziv publike u bioskopu.

Čuveni filmski teoretičar Ričard Lak, poznat po nekoliko knjiga o Pekinpou, napisao je da film na engleskom jeziku koji je u Jugoslaviji snimio njemački porno-producent koji sa simpatijama priča priču o Drugom svjetskom ratu  iz ugla nacista i sugeriše da je Sovjetski Savez zaista pobijedio u ratu jednostavno nije imao šanse u SAD.

Srećom, vrijeme je bilo na strani filma, koji je na VHS izdanjima i TV distribucijom uspješno širio svoj kult kod publike, a režiseri poput Stivena Spilberga i Kventina Tarantina javno su priznali njegov uticaj na “Spasavanje vojnika Rajana” i “Prokletnike rata”.

Danas se u brojnim izborima ratnih filmova često nalazi u vrhu lista, ali Pekinpo, koji je preminuo 1984. godine, nije dočekao da čuje ili pročita za života mnogo pohvala na svoj film. Ipak, nakon premijere dobio je jednu od najvećih satisfakcija u karijeri, kada ga lično pozvao Orson Vels da mu kaže da je “Gvozdeni krst” najveći antiratni film koji je gledao od Luisa Majlstona i njegovog “Na zapadu ništa novo” (1930).

Paket

Novo izdanje dolazi kao komplet od tri diska predstavljeno u blu-rej visokoj definiciji slike i zvuka i to prvi put na 4K UHD verziji u specijalnoj čeličnoj kutiji. Paket je prepun posebnih karakteristika, uključujući neskraćenu grindhaus verziju filma za njemačke bioskope, dokumentarce o Pekinpou, dodatke poput fotografija, postera i razgovora sa članovima autorske ekipe te kritičke osvrte na umjetnički značaj filma i autora.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.