Zaduženost
Najnoviji podaci Agencije za bankarstvo RS pokazuju da je svaki stanovnik Republike Srpske dužan u prosjeku 1.392 marke. U odnosu na prošlu godinu, ta zaduženost je nešto manja. Neki će reći dobro, neki pak, i ne baš tako dobro.
Mišljenje ekonomista je da je u razvijenim ekonomijama, u kojima su ljudi sigurniji u posao i svoja primanja, sasvim normalno da zaduženost raste, jer na taj način sebi mogu da priušte neke stvari koje nisu isključivo egzistencijalne prirode.
Prema izvještaju Agencije za bankarstvo o stanju u bankarskom sistemu, za devet mjeseci ove godine stanovništvu RS odobreno je više od 1,5 milijardi maraka kredita. Zaduženost po stanovniku RS trenutno je manja nego na kraju 2008. godine kada je iznosila 1.488, te na kraju prošle godine kada je bila 1.393 marke.
Zaduženost po stanovniku u Srbiji iznosi oko 719 evra. Prosječna zaduženost po glavi stanovnika u Hrvatskoj je oko 4.000 evra, Sloveniji 3.570 evra, u Crnoj Gori 1.500 evra, dok Rumunija i Bugarska imaju 1.200 odnosno 1.150 evra zaduženosti po glavi stanovnika.
U odnosu na zemlje u okruženju stanovnici Srpske sasvim sigurno su među najmanje, ako ne i najmanje zaduženima. Stanovnici Srpske vraćaju manje duga nego ranije, međutim može se reći da je i to previše u poređenju sa prosječnim primanjima.
Logično je, dakle, da se postavlja pitanje šta je uzrok smanjenja zaduženosti. Da li je to činjenica da je u bankama u Srpskoj običnim smrtnicima skoro nemoguće doći i do zahtjeva za kredit, a kamoli do samog kredita ili to što stanovnicima RS taj kredit nije potreban?
Previsoke kamate i pooštravanje kriterijuma za dobijanje kredita sigurno imaju veliki uticaj na manju zaduženost stanovnika RS. Osim toga, došlo je i do pada privrednih aktivnosti, a samim tim i manje potražnje za kreditima.
Opala je i potražnja za trajnim potrošnim dobrima, kao i stambena izgradnja, što je, sasvim sigurno, uticalo na smanjenje zaduženosti.
Ipak, činjenica je da stvarno stanje u našoj privredi jednostavno ne dozvoljava veću zaduženost, a jedini način da se stanje popravi da se stvara nova vrijednost, poveća izvoz i konkurentnost domaćih proizvoda na ino-tržištima.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
