Nije se desio

Ovaj koruški Slovenac kao protektor i ne zaslužuje posebno mjesto, jer je BiH bar protektora imala preko glave i to ne računajući ove novovjekovne od Karla Bilta, preko Vestendorpa, Petriča, Ešdauna, Švarc-Šilinga, Lajčaka, pa do njega. Ako krenemo unazad u istoriju, posljednju riječ na ovom sitnom, ali dinamitnom komadiću planete, prije samo nešto više od jednog vijeka, imao je i Inckov sunarodnik Benjamin Kalaj. Dobri poznavaoci istorije reći će da su upravo austro-ugarskom aneksijom i Kalajevim dolaskom udareni temelji svih problema pod kojima do danas grca BiH, ali to pitanje ćemo ostaviti istoričarima, a zadržaćemo se na još malo obrnute hronologije.

Prije Kalaja, vijekovima su ovim prostorima vladali Turci Osmanlije čija najveća zaostavština je podanički mentalitet kod ogromne većine građana, znatno više kod onih islamske, ali uveliko i kod onih hrišćanske vjere. Međutim, pravi paradoks u BiH predstavlja današnji odnos prema periodu rane srednjovjekovne istorije, jer isti oni koji po Sarajevu slave pobjede turske reprezentacije, diče se simbolima i nasljeđem onih čiju vladavinu su okončali Turci Osmanlije, a koji su se dičili time što su potomci srpske dinastije Nemanjići.

Vjerovatno najveći paradoks leži u činjenici da isti ti kao zlatni period “svoje istorije” najčešće spominju period vladavine Kulina bana i ističu Povelju Kulina bana kao najstariji najznačajniji “bosanskohercegovački” dokument. Malo im sreću kvari to što Povelja Kulina bana počinje riječima “U ime oca i sina i Svetoga duha”, a završava sa “Neka mi Bog pomogne i Sveto jevanđelje”, ali to im ne smeta da na tome temelje kontinuitet bosanske državnosti. Žmire i na činjenicu da je iste godine kada je napisana Povelja Kulina bana, njegov punac veliki župan Stefan Nemanja napustio vladarski presto i otišao u manastir Hilandar.

Elem, bilo je od Kulina bana do Inckovih dana još mnogo, mnogo značajnih istorijskih ličnosti koje su ostavile trag i pečat na ovim prostorima. Nekada su to bili političari, poput Velikog vezira Mehmed-paše Sokolovića, nekada veliki književnici poput Ive Andrića koji je veličanjem najvećeg neimarskog djela Mehmed-paše “Na Drini ćuprija” zaslužio Nobelovu nagradu, kao i brojne druge istorijske figure. U poređenju s njima, Valentin Incko ne zaslužuje mjesto ni u fusnoti istorije i ocjena njegovog mandata staje u svega dvije riječi - nije se desio.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.