Inat i politika vode jezičko kolo

Međutim, to pravo je četvrt vijeka samo mrtvo slovo na papiru, jer se onako kako bi trebalo zapravo ne primjenjuje. A ne primjenjuje se iz nekog inata koji tjeraju i jedna i druga i treća strana. Ne primjenjuje se jer se godinama politika igra preko djece, koja u ovom slučaju ni za šta kriva nisu.

Tako učenici srpske nacionalnosti u većini opština u FBiH ne uče srpski već “bosanski jezik” i ne uče istoriju već “historiju”. Gradivo se izučava prema planu i programu kantona kojem škola pripada, a ne prema nastavnom planu i programu Republike Srpske.

Čast izuzecima, poput osnovne škole u Bosanskom Petrovcu, gdje je godinama praksa da djeci srpske nacionalnosti koja izraze želju u dnevniku, đačkim knjižicama i svjedočanstvima piše, umjesto “bosanski”, srpski jezik i književnost. U područnim, seoskim školama u toj opštini, u kojima je 100 odsto srpsko stanovništvo, izborili su se da nacionalnu grupu predmeta uče prema programu Srpske. Međutim, taj svijetli primjer je kap u moru, kada je mnogo više onih ružnih i tužnih, a sve na štetu djece.

Sudbinu srpske djece u FBiH dijele njihovi vršnjaci bošnjačke nacionalnosti u mnogim opštinama u Srpskoj jer im nije omogućeno da izučavaju nacionalnu grupu predmeta. Među njima su i osnovci u mjestu Vrbanjci u opštini Kotor Varoš, koji već sedam godina ne idu na redovnu nastavu jer žele da uče “bosanski”. Međutim, tu i nastaje problem i sve ono što se iole uspije dogovoriti pada u vodu jer prema Ustavu RS naziv jezika izvodi se iz naziva naroda, pa tako jezik bošnjačkog naroda može biti nazvan samo bošnjački, a Bošnjaci na to ne pristaju.

I priča se ponovo vraća na početak, gdje politika i inat kolo vode. Odluka Vrhovnog suda RS kojom je naloženo uvođenje nacionalne grupe predmeta po “bosanskom” nastavnom planu Zeničko-dobojskog kantona u Vrbanjcima mogla bi pokrenuti “jezički” domino efekat, jer je nemoguće da se presuda primjenjuje samo u tom slučaju, a da u drugim opštinama ne dođe do istog ukoliko neko podnese zahtjev.

I dok se jedni drugima inatimo i bitke vodimo oko naziva jezika, a svi se i te kako dobro razumijemo, rezultati PISA testiranja su pokazali da smo dotakli samo dno i da svaki drugi petnaestogodišnjak ne zna da primijeni naučeno. To je ono čega treba da se stide svi u BiH. Očigledno je da nijedan obrazovni sistem po kojem uče djeca u ovoj zemlji nije dobar i da je obrazovanje odavno zrelo za korjenite reforme. Svaki naredni potez onih koji kroje obrazovne politike mora biti u korist djece i u korist znanja, a ne sitnih političkih interesa.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.