Majmunske boginje neće prerasti u epidemiju
BANjALUKA - Nije nemoguće da se virus majmunskih boginja unese u Srbiju i Republiku Srpsku, ali i ako bi se to dogodilo, mala je vjerovatnoća da bi došlo do većeg širenja, uglavnom bi to bili sporadični slučajevi.
Rekao je to za “Glas Srpske” epidemiolog iz Srbije Zoran Radovanović, koji je prije pola vijeka bio član tima u bivšoj Jugoslaviji koji je na prvoj liniji vodio borbu protiv velikih boginja (variola vera) i za svega dva mjeseca epidemija je bila savladana. Iako se u vazduhu osjeti strah jer sve podsjeća na početak pandemije virusa korona koji se prvo pojavio u dalekoj Kini, ali vrlo brzo prešao sve granice i zakucao i na naša vrata, Radovanović objašnjava da je riječ o sasvim drugačijoj bolesti koja se mnogo teže prenosi. Ističe da su majmunske boginje prvi put otkrivene 1958. godine kod majmuna, odakle i potiče naziv, dok je prvi slučaj obolijevanja čovjeka zabilježen 1970. u Kongu.
- Postoje dva soja ovog virusa, zapadnoafrički, blaži i centralnoafrički od koga je smrtnost veća. Veruje se da trenutno u civilizaciji cirkuliše taj blaži soj - rekao je Radovanović. On kaže da je pomalo čudno zašto su se baš sada pojavile majmunske boginje u čak 16 zemalja na tri kontinenta.
- Većina zaraženih su homoseksualci. Bolest se prenosi seksualnim putem, odnosno bliskim kontaktom. Može da se prenese i konzumiranjem mesa zaraženih životinja, ali i kapljičnim putem. Primera radi, sobarica može da se zarazi dok menja posteljinu zaraženog - rekao je Radovanović, naglasivši da se ne prenosi vazduhom kao virus korona. Objasnio je da je riječ o velikom virusu koji je mnogo stabilniji od virusa gripa ili side.
- Vakcina protiv velikih boginja štiti i od majmunskih do 85 odsto, ali treba imati u vidu da ta zaštita zvanično traje do pet godina, ali ne i 45 godina pre koliko je kod nas prestala vakcinacija tom vakcinom - istakao je Radovanović. Naglasio je da su higijenske mjere kao i u svim drugim situacijama prevencija broj jedan, pranje ruku i izbjegavanje kontakta sa zaraženima.
- Kada je reč o homoseksualcima, s obzirom da je najviše njih među zaraženima treba uzeti u obzir da ovo nije polna bolest te je savet njima da budu verni partneru - dodao je Radovanović.
Načelnica Službe za epidemiologiju u Institutu za javno zdravstvo RS Nina Rodić-Vukmir ističe da razdoblje inkubacije obično iznosi od šest do 16 dana, ali može biti i u rasponu od pet do 21 dan.
- Prvih pet dana bolest se ispoljava kao groznica, jaka glavobolja, otečeni limfni čvorovi, bol u leđima i izrazita slabost, a kožni osip obično počinje jedan do tri dana nakon početka groznice. Uglavnom se pojavljuje na licu i ekstremitetima. Može se pojaviti i u ustima, a svaki treći oboljeli ima osip i na genitalijama. Simptomi obično traju od 14 do 21 dan - objasnila je Rodić-Vukmir. Dodala je da je terapija kod majmunskih boginja usmjerena na ublažavanje simptoma i sprečavanje komplikacija kao što su sekundarne bakterijske infekcije.
- Velike boginje su iskorijenjene vakcinacijom 1980. godine, a vakcinacija je od tada ukinuta. Ta vakcina takođe štiti od majmunskih boginja - zaključila je Rodić-Vukmir.
Pripreme za vakcinaciju
Francuske zdravstvene vlasti preporučile su da se pokrene ciljana kampanja vakcinacije protiv majmunskih boginja, dok je Njemačka naredila da 40.000 doza vakcine kompanije “Bavarian Nordik” bude spremno za osobe koje su bile u kontaktu sa zaraženima ukoliko se epidemija pogorša. Ipak nadležni u Njemačkoj smatraju da su za sada dovoljne mjere kao što je izolacija zaraženih u trajanju od najmanje 21 dan. Do sada je u Njemačkoj zabilježeno pet, a u Francuskoj tri slučaja majmunskih boginja.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
