Danas su Sabor Svetog Arhangela Gavrila i Lazareva subota: Treba izbjegavati rad, a cvijeće ne unositi u kuću
Srpska pravoslavna crkva i vjernici danas obilježavaju dva praznika – Sabor Svetog Arhangela Gavrila, kao i Lazarevu subotu, u narodu poznatu kao Vrbica.
Arhangel Gavrilo, blagovijesnik radosti, jedan je od sedam velikih angela serafima koji su učestvovali u stvaranju svijeta, najbližih prestolu Gospoda. Smatra se vijesnikom tajni Božjih. Od davnina, slavi se prvi dan poslije Blagovijesti, čime se odaje poštovanje onome koji je poslužio tajni ljudskog spasenja.
Lik anđela Gavrila sa presvetom Bogorodicom Marijom, koja prima blagovijest, slika se na carskim dverima pravoslavnih oltara koja se simbolično otvaraju u toku liturgije, jer je ovaj događaj otvorio put u carstvo nebesko.
Često je slavljen svetac. Narod ga smatra zaštitnikom ljudi i stoke od vremenskih nepogoda. Česta je zavjetna slava. Izbjegava se bilo kakav rad, osim sitnijih popravki. Sabor Svetog arhangela Gavrila slavi se dva puta godišnje – na današnji dan i 26. jula po novom kalendaru, kao ljetnji Aranđelovdan.
Ljetnji sabor ustanovljen je na Svetoj Gori u 9. vijeku povodom javljanja arhangela Gavrila u keliji kod Koreje, gdje je prstom na kamenu ispisao pjesmu Bogorodici.
Lazareva subota
Danas je i Lazareva subota. Obilježava dan kada je Hrist vaskrsao svog četiri dana mrtvog prijatelja Lazara.
To je vidjelo mnogo ljudi, pa se vijest o čudu Hristovom proširila na sve strane. Lazar je potom živio još trideset godina kao episkop na Kipru, gdje je i sahranjen.
Njegove mošti počivaju danas u Carigradu, gdje su prenijete 890. godine sa Kipra, odnosno iz Kitona kod Larnake, gdje je stajala nadgrobna ploča sa natpisom “Hristov prijatelj”. Na Lazarevu subotu beru se mlade vrbove grane koje se osveštavaju u crkvi i dijele narodu. Zato se današnji praznik zove i Vrbica.
Vrbicu obično u crkvu nose djeca u subotu popodne da bi je ostavili u crkvi da se na Cvijeti, na jutrenju, okadi i očita molitva, a grančice se poslije dijele narodu.
U Srpskoj pravoslavnoj crkvi, Vrbica je dječji praznik, jer je Hristos, prema Jevanđelju, ulazeći u Jerusalim rekao: “Pustite djecu meni, jer takvih je Carstvo nebesko”. Običaj je da se djeca, ukrašena zvončićima i vjenčićima, lijepo obuku, odakle i potiče izreka: “Udesio se, kao za Vrbicu”.
Danas se bere i cvijeće koje se ne unosi u kuću, već potopi u vodu da prenoći, a sutra ujutru se, na Cvijeti, ukućani njome umivaju. S obzirom na to da je ovaj praznik u vrijeme uskršnjeg posta, crkveno pravilo je da nije dobro na taj dan igrati i pjevati.
Naravno, slavska trpeza je uvijek posna. Današnji praznik najavljuje sutrašnji – Cveti, kada je Isus Hristos svečano ušao u Jerusalim. Mnoge porodice ovaj dan slave kao krsnu slavu.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
