Srbac suočen sa negativnim prirodnim priraštajem
SRBAC - Opština Srbac se već duže vrijeme suočava sa negativnim prirodnim priraštajem, a broj stanovnika, prema procjeni Republičkog zavoda za statistiku i Javnog fonda za dječiju zaštitu, smanjen je za oko 1.250 u posljednjih desetak godina.
U informaciji o demografskom razvoju, koju su na nedavnoj sjednici razmatrali odbornici srbačkog parlamenta, stoji da je prošle godine rođeno 146, a preminulo 268 osoba, dok je broj sklopljenih brakova u odnosu na 2021. godinu manji za 21.
- I pored brojnih pozitivnih pomaka, broj novorođene djece nije značajno povećan, a jedan od najizraženijih razloga je to što porodice planski ostaju sa malim brojem djece. Na broj novorođenčadi negativno se odražava i povećanje starosne dobi supružnika koji sve kasnije ulaze u brak i na taj način se skraćuje fertilni period žena i sposobnost rađanja prvog i svakog narednog djeteta - navedeno je u informaciji Odjeljenja za opštu upravu opštine Srbac.
Broj upisanih učenika u osnovne i srednje škole takođe ima trend stagniranja ili opadanja, što je naročito izraženo u Centru srednjih škola “Petar Kočić” koji je u školskoj 2021/22. godini pohađalo 332 učenika, od čega je 83 upisano u prve razrede, dok je, primjera radi, u školskoj 2012/13. godini bilo 588 đaka, odnosno 136 u prvim razredima.
- U osnovnim školama upisano je 136 prvačića, što je najmanje u protekloj deceniji. Pad broja učenika, koji je izražen u ruralnim sredinama, pokazatelj je da sela demografski odumiru. To je posljedica smanjenja rađanja, napuštanja sela, preseljavanja u gradove i unutrašnjih i vanjskih migracija - stoji u informaciji.
Prošle godine zabilježena je najizraženija negativna stopa migracionog salda u posljednjih pet godina. Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku u Srbac su se 2022. godine doselilo 82, a odselilo 120 građana.
- Projekcija ukazuje da će se u budućnosti depopulacija nastaviti i da će demografsko izumiranje biti osnovna odrednica demografskog i društveno-ekonomskog razvoja opštine - navedeno je u informaciji.
Odbornik PDP-a Saša Jovičić podsjetio je da je prije tri decenije u Srpcu bilo oko 21.000 stanovnika, a na zvaničnom popisu 2013. godine 16.933, da bi se taj broj danas sveo na 15.683 stanovnika.
- Opšta stopa fertiliteta u Srpcu iznosi 1,42 djeteta po majci, a stopa ispod 1,9 znači nestanak tog stanovništva. Kako bi se omogućila samo prosta zamjena generacija treba da iznosi barem 2,1 dijete po majci. Smatram da u Srpcu treba uvesti neke dodatne pronatalitetne mjere, naročito kada je riječ o davanjima za treće dijete i uz to smanjiti broj odlazaka kroz stimulisanje privrednog ambijenta - rekao je Jovičić.
Odbornik SNSD-a Branko Grahovac rekao je da je lokalna uprava značajno povećala sredstva za pronatalitetnu politiku, a pozitivni rezultati se tek očekuju u budućnosti.
- Mjere koje su donesene su jako dobre, ali još nemaju dovoljno efekta. Treba da nastavimo tim putem, jer je to jedini način da spriječimo nestanak stanovništva sa ovog područja - rekao je Grahovac.
Pomoć
Za finansiranje pronatalitetnih mjera u Srpcu je prošle godine isplaćeno 121.844 KM što je za 31 odsto više u odnosu na 2021. godinu. Najveći dio mjera odnosio se na jednokratne pomoći za novorođeno dijete, koje se kreću od 300 do 1.000 KM, pomoći za četvoro i više djece u iznosu od 100 KM mjesečno, subvencije mladim bračnim parovima za kupovinu građevinskog zemljišta, sufinansiranje vantjelesne oplodnje i drugo.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
