Karneval prnjavorskih Italijana: Maskama rastjerali zle duhove i kišu
Prnjavor - Stara narodna izreka da je bolje da nestane selo nego običaji dosljedno se već više od vijeka njeguje u prnjavorskom selu Štivor, udaljenom pet kilometara od opštinskog centra.
Maskirana povorka uz pjesmu prolazi kroz selo i posjećuje domaćine koji je daruju slatkišima i voćem, jer u narodu postoji vjerovanje da maškare iz sela istjeruju zle duhove.
Manifestaciju, koja je održana po 136. put, organizovalo je Udruženje Italijana, a raduju joj se i pripadnici drugih naroda.
Ovaj običaj ovdje je stigao još sa prvim doseljenicima sa sjevera Italije, iz oblasti Trento, krajem 19. vijeka.
- Okupljanje kojim se obilježava početak uskršnjeg posta organizovali su naši preci, koji su dekretom tadašnje Austrougarske monarhije stigli na ove prostore, gdje su u "divljini" šumskog prostora počeli da osnivaju svoje ekonomije. Poklade su i tada bile nešto što se ne propušta. Tako je i dan-danas, pa me posebno raduje da tradiciju vjerno čuvaju i naši najmlađi stanovnici - kaže penzioner Stjepan Moreti iz Štivora koji je do sada učestvovao na šezdesetak zimskih karnevala.
Iako su zabavu obilježili kiša, susnježica i hladnoća, Štivorčani i njihovi gosti bili su jači i od lošeg vremena. Neki od njih su poručili da su zahvaljujući maskama rastjerali ne samo zle duhove već i kišu.
- Nema tog razloga koji bi nas mogao spriječiti da dođemo u Štivor. Naši domaćini zaslužuju sve čestitke, jer su odavno savladali recept dobre organizacije, gostoprimstva i smisla za igru, pjesmu, zabavu - kaže aktivistkinja iz banjalučkog Udruženja Italijana Radmila Maričić.
Stigli su i brojni gosti iz drugih gradova i država, jer su željeli da budu dio karnevala o kome će pričati do narednog skupa pod maskama.
- Mnogi od nas obaveze u inostranstvu usklađuju sa datumom održavanja maškara. Za nas koji smo porijeklom sa ovog područja karneval je susret sa zavičajem, poznanicima, rodbinom, druženje koje budi stare uspomene, vraća nas u prošlost, a srcu donosi posebnu toplinu - kaže Mario Rover koji je stigao iz Švajcarske, gdje već godinama radi.
Nakon što su u dugoj koloni prošli kroz selo, učesnici maškara vratili su se u mjesni Dom kulture gdje ih je čekalo iće i piće, sa neizostavnim vinom štivorskih domaćina. Druženje je uljepšala i muzička grupa koja je našla "žicu" posjetiocima i podigla ih na noge. Te praznične noći, između subote i nedjelje, niko nije gledao na sat. Po tome je Štivor, kao najveselije selo u Srpskoj, nadaleko poznat.
Česi
Tradiciju obilježavanja poklada već decenijama njeguju i prnjavorski Česi koji žive u prigradskom naselju Maćino brdo. Oni se ovih dana pripremaju za karneval koji će biti održan u nedjelju, 26. februara.
- Drago nam je što se sa nama vesele i naše komšije drugih nacionalnosti. Sve običaje pratimo zajedno, zbog čega smo i poznati pod nazivom "Evropa u malom" - rekao je predsjednik Saveza nacionalnih manjina RS Franjo Rover.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
