Slovenci duplo efikasniji od radnika u BiH
Banjaluka - Radnik u Sloveniji godišnje stvori u prosjeku 36.996 evra dodate vrijednosti, dok u BiH jedan zaposleni stvori svega 15.517 evra.
Pokazalo je ovo istraživanje o ekonomskoj efikasnosti zemalja u regiji na osnovu bruto dodate vrijednosti (BDV) po zaposlenom, koje je sprovela fondacija Centar za zastupanje građanskih interesa (CPI).
Prema ovom istraživanju, primjetna su značajna odstupanja u produktivnosti rada u zemljama bivše Jugoslavije.
Od BiH više dodate vrijednosti stvore radnici u Hrvatskoj, odnosno 25.576 evra godišnje, i u Crnoj Gori sa 16.585 evra godišnje. Iza BiH su Srbija sa 13.557 i Makedonija sa 10.208 evra BDV-a godišnje po zaposlenom.
Uobičajeno je da se za mjerenje produktivnosti odnosno efikasnosti rada koristi omjer bruto dodate vrijednosti proizvedene robe, te usluga i faktora proizvodnje - broja radnika ili radnih časova u određenom periodu.
- Ni poslije detaljne pretrage nije moguće uočiti da se zakonodavna, izvršna vlast ili akademska zajednica u BiH konkretno bavi produktivnošću, a uz postojeću retrogradnu retoriku koja dominira u javnosti, napredak nije moguć - navode iz fondacije CPI.
BDV po zaposlenom važan je indikator stanja u ekonomiji zemlje, zbog čega fondacija CPI daje pet prijedloga za podizanje efikasnosti rada u BiH.
- Pokrenuti javne investicije - prije svega u infrastrukturu, tehnologiju, opremu, računarsku integraciju. Ako zaposleni imaju više sredstava na raspolaganju, stvaraju i više dodate vrijednosti. Zatim, podsticati inovativnost - ne samo inovacije u tehnologiji, nego i u nove proizvode u skladu sa 21. vijekom - navodi se u saopštenju.
Dodali su da treba unapređivati obrazovanje i konstantno usavršavati i pripremati mlade za tržište rada.
- Davanje podrške pokretanju novih firmi i ulasku postojećih u nove djelatnosti obezbjeđuje bolju efikasnost, stvaranje više dodate vrijednosti i opstanak na tržištu - navodi se u saopštenju.
Dodaje se da treba uvesti normative, vrednovanje rada i kontrolu zaposlenih u javnom sektoru.
- Trenutno većina javnih preduzeća posluje s gubitkom, a troškovi i neefikasnost administracije su doveli privredu na rub kolapsa. Iskustva drugih zemalja pokazuju da uvođenje otvorenosti podataka o radu i troškovima javnog sektora dovodi do brzog rasta efikasnosti i smanjenja troškova - stoji u saopštenju.
Značaj
Mjerenje produktivnosti rada posebno je značajno za analizu ekonomskog rasta, konkurentnosti i standarda života u određenoj ekonomiji, kao i za pojašnjenje ekonomskih preduslova nužnih za privlačenje domaćih i inostranih investicija i društveni razvoj.
Rast produktivnosti podrazumijeva povećanu vrijednost proizvodnje, a samim tim i povećanje dohotka, što dalje omogućava povećanje ukupne potražnje, smanjenje siromaštva i napredak društva uopšte.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
