I stagnacija uspjeh
Banjaluka - Ekonomska stagnacija BiH u ovoj godini, koju prognozira MMF, zvuči prilično optimistično u okolnostima kada industrijska proizvodnja i izvoz opadaju, kada se pitanje održivosti javnih finansija sve češće postavlja i kada nezaposlenost dostiže nove rekordne vrijednosti.
Navodi se to u novom ekonomskom monitoru Udruženja ekonomista RS SWOT i dodaje da još nije pronađen lijek za visoku nezaposlenost u Srpskoj.
U martu 2012. godine na evidenciji Zavoda za zapošljavanje RS nalazilo se 155.890 lica ili 1,5 odsto više u odnosu na kraj prošle godine.
U istom periodu RS je imala 20.000 nezaposlenih osoba više nego u 2008. godini.
- Strategija zapošljavanja RS, dosadašnje javne investicije i programi zapošljavanja pripravnika nisu uspjeli da preokrenu ovaj nepovoljni trend - navodi se u monitoru.
Prema navodima iz izvještaja Međunarodne organizacije rada za 2012. godinu prosječna stopa nezaposlenosti u svijetu iznosi 6,1 odsto. Bez posla je 202 miliona ljudi ili šest miliona više nego prošle godine.
Pored ogromne nezaposlenosti, u SWOT-u upozoravaju da se nastavlja i pad kupovne moći i rast troškova života za prosječnog građanina RS.
Tako je u prvom kvartalu ove godine prosječna neto plata, uz realno smanjenje od 0,6 odsto, iznosila 818 KM, a za zadovoljavanje sindikalne potrošačke korpe u martu bilo je potrebno izdvojiti 1.844 KM. Prosječna neto plata u martu pokrivala je svega 44 odsto ove korpe.
- Zarade u većini djelatnosti u RS nisu bile dovoljne ni za pokriće troškova hrane, za koje je trebalo izdvojiti 680 KM, dok je za zadovoljavanje osnovnih životnih potreba, koje pored hrane uključuju stanovanje i higijenu, bilo potrebno nešto više od jedne i po prosječne plate odnosno 1.314 KM - ističe se u monitoru.
Prema podacima Svjetske banke, oko 50 odsto stanovništva BiH već živi na granici siromaštva, dok je njih 18 odsto ispod linije koja označava kritičnu kategoriju, a pad kupovne moći i rast nezaposlenosti svakako ne pogoduju zaustavljanju ovog trenda.
U monitoru se ističe da su se nepovoljni ekonomski trendovi u EU negativno reflektovali na ekonomski rast RS, koji je počeo usporavati već od trećeg kvartala 2011. godine.
- Trend industrijskog pada u RS s kraja prošle godine nastavljen je i u 2012. godini. Nepovoljna ekonomska kretanja u pojedinim zemljama EU izazvana dužničkom krizom, problemima u vezi sa evrom i održivost javnih finansija negativno su se reflektovali na ukupne industrijske rezultate i rezultate izvozno orijentisanih sektora - dodaje se u monitoru.
Globalna ekonomska kriza, nedostatak javnih i privatnih investicija doveli su domaći građevinski sektor na korak do potpunog kolapsa.
- Nesporno je da nedostatak krupnih investicija privatnog i javnog sektora ne doprinosi oporavku domaće građevinske operative. Međutim, značajno ograničenje ovom procesu potiče i od nivoa konkurentnosti i osposobljenosti građevinskih preduzeća da se nose sa zahtjevnijim poduhvatima međunarodnog karaktera - navode u SWOT-u.
Inflacija
U monitoru se ističe da je od početka godine evidentan trend postepenog usporavanja inflacije pod uticajem stabilizacije kretanja na globalnim tržištima.
- Tako se sa prošlogodišnjih 3,9 odsto inflacija u RS u prva tri mjeseca 2012. godine spustila na 2,4 odsto. Zahvaljujući povećanju akciza od januara cijene duvana su rasle po stopi od 13,7 odsto, dok je rast cijena nafte uvećao troškove prevoza za 10,1 odsto. U istom periodu cijene hrane porasle su za 1,7 odsto - dodaje se u monitoru.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.
