Srbija i Crna Gora “u klinču” zbog guslara

Navedeno je da su organizatori nastupom guslara, odjevenog u crnogorsku narodnu nošnju, kao u krajnje eksplicitnom identitetskom obilježju, posegnuli u konkretno kulturno naslijeđe Crne Gore.

“Činjenica da je pjevanje uz gusle dio kulturnog naslijeđa više balkanskih naroda, obavezuje, u najmanju ruku, na obazriviju prezentaciju ovog nematerijalnog dostignuća, od one prezentacije koju smo mogli vidjeti prilikom otvaranja Kulturnog centra Srbije ''Ivo Andrić'' u Pekingu”, navodi se u saopštenju crnogorskog ministarstva koje prenosi RTCG.

U njemu dalje piše da “to što je pjevanje uz gusle za sada upisano na Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog naslijeđa čovječanstva kao dio kulturnog naslijeđa Srbije, podrazumijeva da Srbija prilikom prezentacije ovog naslijeđa tretira sopstvenu guslarsku tradiciju i sve ono što uz nju ide, kao što su nošnja, simbolička značenja i izvornost i autentičnost tekstova guslarskih pjesama”.

“Poštujući činjenicu da pjevanje uz gusle pripada i kulturnom naslijeđu Srbije, što je uostalom potvrđeno upisom na UNESKO listu, smatramo da se prilikom prezentacije i promocije ovog nematerijalnog dostignuća ne bi smijelo referisati na one njegove sadržaje i elemente koji pripadaju drugim narodima, odnosno kulturnom naslijeđu druge države.

Vođena takvim pristupom, Crna Gora će i ubuduće prezentirati pevanje uz gusle, kao dio sopstvenog kulturnog naslijeđa, što će se posebno odnositi na period nakon što kandidatura Crne Gore, Albanije, Hrvatske i BIH bude prihvaćena od strane Uneska”, poručili su iz crnogorskog mistarstva.

“Guslar je bio u nošnji koju nose Srbi u Crnoj Gori i Hercegovini”

Ministarstva kulture i informisanja Srbije saopštilo je da je guslar koji je izveo pjesmu na otvaranju Kulturnog centra “Ivo Andrić” u Pekingu bio odijeven u nošnju koju su “nosili i nose Srbi u Crnoj Gori i Hercegovini”, i da je to “činjenica koju nijedna nova identitetska konstrukcija ne može da izmijeni”.

U odgovoru na saopštenje Ministarstva kulture Crne Gore, navodi se da je izraziti dio srpskog naslijeđa poticao i potiče iz Crne Gore i da Srbija tom prilikom “nije uzela ništa tuđe” i da je nadležno crnogorsko ministarstvo trebalo “sa više takta i skrupula da se oglasi u vezi sa ovom temom”.

“(Ovim putem ih) obaviještavamo da Srbija nije 'posegnula' ni u čije kulturno naslijeđe 'predstavljajući ga kao svoje', i ohrabrujemo ih da pažljivije izuče nesporne etnografske i etnomuzikološke činjenice prije nego što posegnu za neprimjerenom i neargumentovanom jetkošću”, navodi se u saopštenju i dodaje da je spremno da im u tom poslu “pruže i odgovarajuću pomoć i podatke”.

Ministarstvo kulture i informisanja Srbije je dodalo da je, prilikom nominacije pjevanja uz gusle za Uneskovu listu nematerijalne kulturne baštine, podnela opsežnu dokumentaciju i da su stručnjaci Uneska dvije godine vrijednovali priloženi dosije, a da je čitava procedura bila javna.

“Upis na listu Uneska ne znači da tvrdimo da su Srbi izmislili gusle i guslanje, nego da je reč o temeljnoj i živoj baštini srpskog naroda, o čemu svedoče brojna udruženja i posećene guslarske večeri”, navodi se u saopštenju.

“Ukoliko crnogorski separatisti budu nastavili da govore besmislice...”

Istoričar Aleksandar Raković ocijenio je neosnovanim optužbi zvanične Podgorice da je Srbija nedavno na otvaranju Kulturnog centra u Pekingu, “posegnula” za konkretnim naslijeđem Crne Gore, dodajući da je upitan njihov kredibilitet da uopšte govore o identitetskim pitanjima.

Ukoliko ti Crnogorci, koje Raković naziva, “crnogorskim separatistima”, budu nastavili da govore besmislice, za očekivati je da nam kažu i da zbog Njegoševog lika na srpskim novčanicama, srpskim dinarima, “posežemo za kulturnim nasleđem Crne Gore”.

“Budući da su crnogorski separatisti konvertovali u novi identitet, pritom na osnovu laži i falsifikata, upitan je njihov kredibilitet da uopšte govore o identitetskim pitanjima”, kaže Raković za podgorički portal IN4S.

“Smeta im srpski narodni guslar u srpskoj narodnoj nošnji Crne Gore, a ne smeta im da na Hrvatskoj radioteleviziji, u emisiji ''Lijepom našom'' iz Tivta, folklorni ansambl u istovetnoj narodnoj nošnji pleše u emisiji koja nosi naziv državne himne Republike Hrvatske”, naveo je Raković.

On objašnjava da narodnu nošnju u Crnoj Gori kao naslijeđe diele i Srbi Crne Gore i oni koji se izjašnjavaju kao Crnogorci. Dodao je da istovjetnu mušku narodnu nošnju nose i Srbi u Hercegovini odnosno u Republici Srpskoj.

“Time je ta narodna nošnja i srpska narodna nošnja u Crnoj Gori i Hercegovini. I danas kao i ranije. I biće”, jasan je Raković. Navodi da su Republika Srbija i Republika Srpska jedno, a biće to i Crna Gora kada se u toj republici, kako kaže, upostavi redovno stanje.

“Naše srpsko naslijeđe je zajedničko i svesrpsko”, ukazao je Raković i zaključio da “jedini problem koje Ministarstvo kulture crnogorskih separatista uistinu ima je što su se konvertovali iz Srba u neki drugi identitet”.

Inače, Crna Gora je sa Albanijom, BiH i Hrvatskom protestovala nedavno kod Uneska zbog odluke da se muzički instrument gusle uvrste na reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog naslijeđa čovječanstva, zahtjevajući da se ta svetska organizacija izjasni da li gusle pripadaju vizantijskoj ili arapskoj kulturi.

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici i Twitter nalogu.